LAKU BUDI UTAMA
Jayabaya
Pituduh 038
Ala
lan becik iku dumunung ana awake dhewe, melik nggendhong lali, ngundhuh wohing
pakarti.
Pituduh
039
Sing
sapa lali marang kabecikan liyan, iku kaya kewan.
Pituduh
040
Ajining
dhiri iku dumunung ana ing lathi lan budi.
Pituduh
041
Yitna
yuwana, lena kena.
Pituduh
042
Ala
ketara, becik ketitik.
Pituduh
043
Klabang
iku wisane ana ing capite. Kalajengking wisane mung ana pucuk buntut (entup).
Yen
ula mung dumunung ana untune ula kang duwe wisa. Nanging yen durjana wisane
dumunung ana ing sakujur badan.
Pituduh
044
Rawé-rawé
rantas, malang-malang putúng.
Pituduh
045
Mumpung
enom ngudiya laku utama.
Pituduh
046
Sing
prasaja, percaya marang dhiri pribadi.
Pituduh
047
Ngelmu
pari, saya isi saya tumungkul.
Pituduh
048
Wong
mati iku bandhane ora digawa.
Pituduh
049
Wong
iku kudu ngudi kabecikan, jalaran kabecikan iku sanguning urip.
Pituduh
050
Wong
kang ora gelem ngudi kabecikan iku prasasat setan.
Pituduh
051
Wong
linuwih iku ambeg welasan lan sugih pangapura.
Pituduh
052
Perang
tumrap awake dhewe iku pambudidaya murih bisa meper hawa nepsu.
Pituduh
053
Ngelmu
iku kelakone kanthi laku, senajan akeh ngelmune lamun ora ditangkarake lan ora
digunakake, ngelmu iku tanpa guna.
Pituduh
054
Turuten
pituture wong tuwa.
Pituduh
055
Wong
kang ora weruh tatakrama udanagara (unggah-ungguh), iku padha karo ora bisa
ngrasakake rasa nem warna (legi, kecut, asin, pedhes, sepet, lan pait).
Pituduh
056
Wong
pinter nanging ala tumindake, senenge karo wong ala.
Pituduh
057
Wong
linuwíh iku kudu bisa ngepek ati lan ngepenakake atine liyan. Yen kumpul karo
mitra kudu bisa ngetrapake tembung kang manis kang pedhes, sepet,bisa gawe
senenging ati. Yen kumpul pandhita kudu bisa ngomongake tembung kang becik. Yen
ana sangareping mungsuh kudu bisa ngatonake kuwasa pangaribawa kaluwihane.
Wewaler
058
Aja
panasten lan aja seneng gawe gendra, jalaran gawe gendra iku sipating dhemit.
Wewaler
059
Aja
seneng yen den alem, aja sengit yen den cacad.
Wewaler
060
Aja
lali piwulang becík.
