MACAPAT DANDANGGULA
1. Ana kidung ing kadang Marmarti/ Among tuwuh ing kawasanirå/ Nganakakên saciptane/ Kakang kawah puniku/ Kang rumeksa sarira mami/ Anêkakakên sêdya/ Ing kawasanipun/ Aḍi Ari-Ari ika/ Amayungi laku ing kawasaneki/ Ngênakakên pangarah.
2. Punang Gêtih ing rahina wêngi/ Ngrêrewangi ulah kang kawasa/ Andadekakên karsane/ Pusêr kawasanipun/ Nguyu-uyu sabåwå mami/ Anuruti panêḍa/ Kawasanireku/ Sangkêp kadang ingsun papat/ Kalimane Pancêr wus dadi sawiji/ Tunggal sawujud ingwang.
3. Mangkyå kadang ingsun kang umijil/ Saking marga hina parêng samyå/ Sadinå amor ênggone/ Kalawan kadang ingsun/ Ingkang ora umijil saking/ Margå hinå punika/ Kumpule lan ingsun/ Dadi Makdum Sarpin sirå/ Wêwayangane dat rêke dadyå kanthi/ Saparan datan pisah.
4. Yen angidung sarwi den pêpêtri/ Amêmuleyå golong lêlimå/ Takir ponṭang wawaḍahe/ Iwak-iwakanipun/ Ulam tasik råwå myang kali/ Lawan ulam bêngawan/ Måwå gantalipun/ Rong supit winungkusånå/ Dadyå limang wungkus artanyå nyaḍuwit/ Sawungkuse punikå.
5. Tumpangênå ponṭang anyawiji/ Dadyå limang wungkus ponṭang limå/ Sinung sêkar cêmpakane/ Roro saponṭangipun/ Kêmbang boreh dupå ywå lali/ Mêmêtri ujubirå/ Dongane Majêmuk/ Pomå dipun lakonånå/ Sabên nuju dinå kalahiranneki/ Agung sawabe ikå.
6. Balik lamun ora den lakoni/ Kadangireku samyå rancånå/ Têmah urå saciptane/ Sasêdyanirå wurung/ Lawan luput pangarahneki/ Sakarsanirå wigar/ Anggagar tan pantuk/ Barang ing sakayunirå/ Marma kaki eling-elingên sayêkti/ Supaya waluyaha.
Terjemahan :
1. Ada kidung tentang saudara Marmarti/ Menjaga pertumbuhan adalah kuasanya/ (Juga) mewujudkan harapan/ (Lantas) Kakang Kawah/ (Adalah) yang menjaga badanku/ Mendatangkan segala kehendak/ Itulah kuasanya/ (Kemudian) Aḍi Ari-Ari/ Memayungi segala perbuatan merupakan kuasanya/ (Sekaligus) membantu untuk mencapai tujuan.
2. Punang Gêtih di kala siang maupun malam/ (Senantiasa) membantu segala tindakan; dan berkuasa untuk/ Mewujudkan keinginan/ (Lantas) Pusêr kuasanya/ Mengiringi segala tingkah polahku/ Menuruti hasrat lapar/ Itulah kuasanya/ Lengkap sudah empat saudaraku/ Yang kelima Pancêr sudah menjadi satu/ Manunggal dalam wujudku.
3. Demikianlah saudaraku yang keluar/ Dari marga hina secara bersamaan/ Dalam waktu satu hari dan bercampur dalam satu tempat/ Juga saudaraku/ Yang tidak keluar dari/ Marga hina/ Yang berkumpul denganku/ Menjadi Makdum Sarpin/ (Berasal dari) bayangan Dzat (manusia) lantas menjadi pendamping/ ke mana pun tak terpisahkan.
4. Jika melantunkan kidung sepatutnya sembari mêmêtri/ Mêmule-nya lima bentuk nasi golong/ Takir ponṭang sebagai tempatnya/ Ditambah beberapa macam ikan/ Ikan tasik, rawa, kali/ Juga ikan bengawan/ Ditambah lagi dengan gantal/ Dua daun digulung jadi satu/ Hingga lima gantal, setiap satu gantal satu lembar uang/ pada setiap gulungannya.
5. Letakkan pada takir ponṭang satu-satu/ Sehingga lima gulungan untuk lima takir ponṭang / Ditambah lagi dengan bunga cempaka/ Dua bunga setiap satu takir ponṭangnya / Ditambah pula dengan Kêmbang Boreh dan jangan lupa dupa/ Niatnya mêmêtri/ Doanya Majmu’/ Patut untuk dilaksanakan/ Pada setiap hari kelahiran/ Sangat besar khasiatnya.
6. Dan jika tidak dijalani/ Seluruh saudaramu akan membuat penghalang/ Sehingga lepas semua yang diharapkan/ Seluruh harapan akan gagal/ Seluruh cita-cita akan meleset/ Seluruh kehendak tidak terpenuhi/ Urung tidak didapat/ Seluruh yang dihasrati/ Oleh karenanya, anakku, sungguh ingat-ingatlah/ Agar mendapatkan kesejahteraan.
Saking sumber referensi : Patembayan Jawa Dipa
MACAPAT DANDANGGULA
Kawruhana dununge wong urip puniki, Lamun mbenjang yen wus palastra, Wong mati ngedi parane, Umpamakna peksi mabur, Mlesat saking kurunganipun, Jiwa ninggalke Raga, bali marang Hyang Agung, Umpamakna wong lunga Sanja, Jang sinanjang wong lunga Sanja Wajib e mulih, Mulih ning Ngisor KAMBOJA .
(Mengertilah Letak hidup manusia ini, besuk ketika sdah Meninggal, Orang mati kemana perginya, Umpamanya BURUNG TERBANG keluar dari Sangkarnya, Jiwa meninggalkan Raga Kembali ke TUHAN, Umpamanya orang pergi berkunjung saling mengunjungi orang berkunjung wajibnya pulang, Pulang dibawah POHON KAMBOJA ).
Dandanggula
Jago kluruk ramé kapiyarsi,
Låwå kalång luru pandhêlikan,
Jrih kawanané ing sêmuné,
Wétan bang sulakipun,
Mratandhani wus bangun ènjing,
Rêmbulan wus gumléwang,
Sakulåning gunung,
Wång padésan wiwit obah,
Lanang wadån kang samiyå anyambut kardi,
Nêtêpi kuwajiban.
Pangkur
Sêkar pangkur kang winarnå
Lêlabuhan kang kanggo wång aurip
Ålå lan bêcik puniku
Prayogå kawruh ånå
Adat watån puniku ingkang kadulu
Miwah ingkang tåtå kråmå
Dèn kaèsti siang ratri
Pucung
Nêmbang pucung
Tanpå luk kang mêlang mêlung
Amung murih gampang
Nggonè ajar anitèni
Suwaranè kabèh laras manut angka
Imajiner Nuswantoro