PUPUK EMAS RINEKA JAROT ASEM
(Sinawung sekar Dhandhanggula / Ageman R. Werkudara)
Palarapan wastra Bayusiwi,
jarot asem pupuk mas rinéka,
punapa menggah werdiné,
agal gelaring wujud,
bebudèné rawit sayekti,
katitik solah bawa,
alus patrapipun,
nadyan srogol tiningalan,
wus pana myang dunungé panembah jati,
memayu hayuningrat.
Mapan ing palarapan, Risang Bayusiwi inggih R. Werkudara angagem pupuk emas ingkang rineka jaroting asem.
Werdinipun, sanaosa R. Werkudara ing tata gelar wujudipun agal, srogol, nanging bebudenipun rawit alus tan prabeda kadosdene jaroting asem.
Agal lan rawiting bebuden punika katitik saking solah bawa sarta budayanipun ingkang sumandhing.
Budaya punika angen-angen ingkang ambabar kaendahan.
Wondene endah punika kathah peranganipun.
Endah wonten ing pasrawungan kedah sami-sami ajen-angajeni, endah ing pangagem kedah anut cara ingkang taksih lumampah, endah ngrumaosi dados kawula kedah mangertosi treping panembah.
Sakathahing kaendahan ingkang cumondhok ing manungsa sejatosipun dados teken pinuju lumampah lunyu, dados obor pinuju lumampah ing pepeteng.
Kaendahan ingkang kaanggep agal punika katitik saking obahing raga.
Raga punika sampun kinodrat endah, nanging manawi polahing raga ing cak-cakan ingkang kirang prayogi sinawang, boten dados kasebat endah.
Tuladhanipun, nglenggahaken raga pinuju lenggahan piyambak ing wisma lan pinuju lenggah ing satengahing bebrayan, pinuju lenggah netepi wajib minangka kawulaning ratu lan pinuju anglenggahaken rasa manembah dhumateng Gusti kang akarya jagad.
Sadaya kalawau kedah saged mbenten-bentenaken anut patrap lan dunungipun piyambak-piyambak ingkang lumampah.
Awit saking punika ingkang ginambaraken wonten ing R. Werkudara ingkang boten saged ndhodhok lan boten basa krama, pranyata Risang Gandawastratmaja punika sampun pana dununging panembah ingkang sejati.
Manawi sampun saged nyawijekaken kaendahan tata lair lan batos, inggih ing ngriku ingkang sinebat Manunggaling Kawula Gusti.
Loro-loroning atunggal ingkang ateges senaosa kalih pinisah papanipun, nanging nyawiji raosipun.
Rahayu Sagung Dumadi
Imajiner Nuswantoro
