KITAB MUSASAR TENTANG LAMBANG PRAJA
Jangka Jayabaya ingkang ringkes (arupi pralambang praja) ingkang kaserat ing
Kitab Musarar, Jayabaya, lan Lambang Praja. Kitab menika anggitan saking kapujanggan Surakarta ing warsa 1739 Jawi/1812 Masehi (asma panganggit boten kaserat trawaca).
1. CATURANA SEMUNE SEGARA ASAT: pralampita nagari Kedhiri, Jenggala, Ngurawan, lan Singasari. Sekawan nagari ingkang remen paprangan (catur = sekawan; rana = perang), ananging kirang beya/bea utawi wragad sarta boten wonten kaadilan (semune segara asat = kadya segara asat/garing).
2. GANDA KENTIR SEMUNE LIMAN PEPEKA: pralampita nagari Pajajaran natkala ratunipun Prabu Gandakusuma (ganda = pralambang asma Gandakusuma). Sang Prabu kalebetaken ing kurungan tosan (wesi) lajeng kakentiraken (kentir = keli) ing bengawan Krawang dening Siyungwanara. Sang Nata kirang waspada lan kablithuk rikala katuran niti priksa kurungan tosan. Sasampunipun lumebet ing kurungan, lajeng kakunci saking jawi saha kakentiraken ing bengawan (liman pepeka = liman/gajah minangka pralambang ratu; pepeka = sembrana/kirang kawaspadan). Kadadosan punika minangka piwales saking Siyungwanara ingkang nate kakentiraken ing bengawan Krawang rikala taksih bayi.
3. MACAN GALAK SEMUNE CURIGA KETHUL.
Pralampita nagari Majapait. Sardula (macan) minangka pralambang nagari ageng ingkang dipunajeni dening nagari-nagari sanes. Ananging, kathah punggawanipun ingkang kados "curiga kethul" (Indonesia: senjata tumpul) ing babagan kasusastran lan sanesipun.
4. LUNGA PERANG PUTUNG WATANGE.
Pralampita nagari Demak ingkang tansah perang tandhing saprelu nelukaken nagari-nagari sanes. Emanipun, kathah wali ingkang seda ing palagan punapa dene ketaman sesakit (lunga perang putung watange = pergi perang putus galah/tongkatnya).
5. ALELUNGAN DATAN KONGSI BEBASAHAN KASELAK KEMPUHE BEDHAH.
Pralampita nagari Pajang ingkang nggambaraken bilih dereng ngantos ngraosaken jayaning punguwaosanipun, Sultan Pajang sampun seda (alelungan datan kongsi bebasahan kaselak kempuhe bedhah = bepergian belum sempat bersenang-senang, sudah sobek kainnya).
6. SURAKALPA SEMUNE LINTANG SINIPAT.
Pralampita nagari Mataram natkala ingkang lenggah dhampar kaprajan Panembahan Senapati Ing Alaga. Ratu ingkang sura, sudira, lan diraya (pemberani) nglurug mengsah kanthi kekiyatan prajurit ingkang winates, sarta namung adhedhasar kapitadosan ingkang kiyat dhumateng Gusti Ingkang Maha Agung. Emanipun, saderengipun kasil, panjenenganipun sampun seda (surakalpa semune lintang sinipat = pemberani tetapi ibarat cincin [kalpa] yang cahayanya seperti bintang kesiangan/pudar).
