BABAGAN WEWARAHING KYAI RASAJATI
PURWAKA
Wewarah
ingkang kaanggit punika mujudaken pepacuh menggah jatining agesang. Ing
pangajab, sageda dados piwucal ingkang migunani tumrap anak-putu, sumrambah
dhateng sok sintena ingkang kepingin memetri pitedahing para leluhur. Menawi
katindakaken, istingarah gesang punika anggadhahi wewaton lan paugeran ingkang
tumuju dhumateng kayuwanan.
Jlèntrèhing
wewarah rinumpaka ing Sekar Macapat. Déné uruting pupuh boten miturut tataran,
namung awewaton krenteg saha sreging manah. Kirang gaduking pangertosan
menggahing basa lan budaya Jawi, mahanani kithal saha kirang runtuting ukara.
Mugi
wonten pigunanipun.
Kaanggit
ing Jakarta
Pungkasaning
taun 1995
Rasajati
MIJIL
1.
Mijil saking jro telenging kalbi
Rasajati
ingong
Nilar
rupeking buwana ramé
Miyak
rudatin lebeting batin
Wineca
king gaib
Ngudhar
wangsityèku
2.
Hangga aking nilingken Hyang Widi
Krasa
lamun bodho
Jibeg
bebeg ati kang mangkéné
Nanging
paksa mèt kapti kang hening
Murih
waged nampi
Lumunturing
wahyu
3.
Rasajati ngulir sagung budi
Datan
kena mopo
Pan
manungsa pinasti ing tembé
Lamun
datan luwèh ing pamisik
Wedharing
pangerti
Gumragèh
ginayuh
4.
Kayektèn ginelar Rasajati
Tan
samar ing batos
Lumintir
kadi tumètèsing wé
Paring
wuruk mring kang ngorong nampi
Kadya
kang jinarwi
Dhandhanggendhis
nèku
DHANDHANGGULA
5.
Kawignyané wong urip puniki
Yèn
datan wruh sapuluh prakara
Nistha
kuciwa dadiné
Dhihin
karem ing ngèlmu
Kaping
kalih bisa njinarwi
Ping
tiga bisa maca
Mring
lampahing kayun
Catur
tanggap maring rasa
Panca
laku kang aris lawan patitis
Sat
sarèh lan samadya
6.
Sapta tuhu uning mangénjali
Astha
brata tarak durlaksana
Tebih
saking lampah séjé
Dé
kaping nawanipun
Olah
suksma bekti mring Gusti
Asih
maring sasama
Kamot
jroning kalbu
Dasa
pasrah myang sumarah
Pepesthèné
ingkang pinanci Hyang Widhi
Patitis
ing kamuksan
7.
Mangkya kiyé babaring pamardi
Kang
jinarwa nut gaduking nala
Ngèsthi
ana pigunané
Karem
ngèlmu puniku
Ibaraté
sangsam kang salit
Ngupaya
toya gesang
Datan
kendhatipun
Dyan
kudu minggaha arda
Tumuruna
mring jurang paparang curi
Tetep
dipun upaya
8.
Ngèlmu iku ngemot rong prakawis
Datan
kena pinisah-pisaha
Saking
siji lan sijiné
Pratama
nami ilmu
Kanthi
jarwa sarwi pangerti
Mring
sagung kasunyatan
Sempuluring
umur
Minangka
sanguning lana
Lelananing
wong urip ing alam mangkin
Ywa
nganti tan jinangka
9.
Nadyan akèh wong mastani pingging
Kanthi
ilmu èsem kang katartya
Nora
gampang kabrangasé
Dé
darbya sangu cukup
Kanggé
olah lakuning dhiri
Isarating
agesang
Datan
badhé wurung
Pan
ginayuh samangsanya
Dèn
butuhken nora bakal nguciwani
Temah
ayem ing driya
10.
Boten namung kasunyatan èlmi
Nanging
nenggih wruh jatining sila
Trapsilaning
titah dhaté
Ngerti
tataning laku
Lelakoné
kang sarwi perti
Permati
datan gampang
Kapéncut
ing semu
Giri-godha
mawa wisa
Wisunané
wasana ambabar tuni
Keduwung
nora guna
11.
Yekti sanggya tumitah sadyèki
Pinaringan
warah kang utama
Endi
bener lan luputé
Ing
salebeting kalbu
Temah
bisa sinaring sami
Tan
meleng mring kang ala
Miling
myang kang luhur
Leluhuring
bebudènnya
Dèn
leluri temahan manggih basuki
Ngerti
nering Hyang Suksma
12.
Bebener kang sirik tindak juti
Hyang
Ma Agung wus amaringana
Ya
ing lathinira kiyé
Tan
cukup mung ingemut
Nanging
swawi dèn udanèni
Supaya
tinuturna
Mring
kang tindak luput
Ywa
ajrih sung pariwara
Wiwarané
bebener wiwit ing nguni
Nulad
maring Hyang Suksma
13.
Kawruh mungguh bab bebener ugi
Rinaketken
jroning angganira
Supaya
glis kalairé
Mung
muni nora cukup
Lamun
datan bisa nglampahi
Ywa
kongsi kadya ditya
Tan
wruh rasa saru
Surasané
sarak rasa
Datan
nganggo rinasa-rasa kaèsthi
Pan
dadi kadhodhoran
14.
Pan lakunira sadarum iki
Hyang
Suksma mesthi datan kèweran
Ana
ing ngendi jluntrungé
Kang
iku sembah kalbu
Nenalesi
kèhing semèdi
Wutuhing
pancadriya
Geleng
gilig sèstu
Mung
meleng lenging Hanindha
Sagung
karya pinisungsung mring Hyang Widi
Mrih
mulyaning asmaNya
15.
Kapindhoné kang winastan ngèlmi
Iku
nyakep trap ing lakunira
Tan
mandheg ing pangertosé
Kanthi
ilmu karuhun
Jalma
kudu bisa métani
Endi
laku kang nistha
Miwah
kang tan patut
Siningkirana
sadaya
Kang
piniji prakara kang bener kaki
Trep
traping rèh sampurna
16.
Lamun sira, wruh jatining hagni
Awewatak
panas lir baskara
Iya
mangkono wujudé
Yèn
dèn gunakken cukup
Kagunané
pan munpangati
Lamun
kaladuk ndadra
Mrabawani
layu
Ya
mangkono ilmunira
Ingecakna
jumbuh klawan butuhrèki
Empan
papan samadya
17.
Ngèlmu bener pepindhané rukmi
Yèn
binesot ngungkuli salaka
Saya
katon prabawané
Déné
cak-cakanipun
Sineksènan
sagung sujalmi
Dadi
tepa tuladha
Ing
salampahipun
Dyan
tan golèk pangastawa
Prastawané
sumunar-sunar madhangi
Tumus
harjaning janma
18.
Ilmu uga nyakup kang puniki
Uninga
sangkan-paraning jalma
Tan
liya mung Pangérané
Kang
iku mung mituhu
Sembah
raga suksma myang ati
Kanthi
srah lan sumarah
Sembah
sujudipun
Datan
nyingkur pangwasa-Nya
Kanthi
setya ngabekti kang Maha Suci
Kang
ngruwat dosanira
19.
Pan tumanduk winedhar sadyèki
Tresna-asih
gung sapadha-padha
Tan
mbédakaken jejeré
Dyan
janma sudra pilu
Ingaosan
jatining dhiri
Ywa
tiningalan ina
Kawontenanipun
Awit
ing ngarsèng Hyang Murba
Sagung
titah kalenggahanira sami
Minangka
citraning Hyang
20.
Lamun sira nggatosken kang alit
Akekucah
tetulung myang welas
Teges
bekti mring Gustiné
Wit
Pangéran Ma Agung
Ngéjawantah
manuswa tuni
Marepegi
andika
nDadar
bektinipun
Ingkang
lulus tresnanira
Pinaringan
wewengan kaswargan jati
Pan
uripé tan siya
21.
Ngèlmu sangkan paraning dumadi
Cihnanira
wruhanta kang tata
Nembah
budi lan batiné
Tan
tambuh kang tinuju
Amung
Gusti Kang Murbèng Bumi
Ilang
sumlanging rasa
Wus
lebur satuhu
Pepesthèné
wus katata
Pecat
raga bali mring Kang Maha Suci
Tan
kena sumelanga
22.
Ya mangkono udharing kang ngèlmi
Dadya
dilah pepadhanging rasa
Rasanta
nggayuh banjuré
Sang
Rasajati muwus
Mbabar
nalar kanggo njarwani
Ngèlmu
ingkang jinarwa
Iku
tegesipun
Nora
mung manjing pribadya
Nanging
uga tinular tumrap sasami
Kinanthi
kautaman
K I N A N T H I
23.
Ngèlmi jinarwi puniku
Sasarengan
olah kardi
Pakaryaning
bangsa makna
Maknané
dipun udhari
Tinandur
thukul ngrembaka
Tundhoné
dadya basuki
24.
Piguna padhanirèku
Lamun
dèn tuturna kaki
Winulangken
gung sujalma
Panjalmaning
Suksma Jati
Kang
tinitah dadya duta
Dinuta
lampah tetèki
25.
Wedharing ngèlmu satuhu
Sinartan
meneping ati
Tinutur
kanthi tuladha
Waskitha
wisiking gaib
Dadi
paran pitakonan
Wèh
resep mring sapadhèki
26.
Nadyan tan rumangsa unggul
Ngungkuli
kèhing sesami
Nanging
marga olah rasa
Rasajati
wèh pawerti
Rasanta
antuk nugraha
Nugrahanirèng
Hyang Widi
27.
Mbabar pangerti puniku
Tan
kanthi durgamèng dhiri
Mung
mirid wisiking suksma
Suksmané
menep ing sepi
Tan
nyahak mring kang Ma Kwasa
Nilingken
karsaning Widi
28.
Nora namung manut umur
Nanging
meneping tyasrèki
Nebihi
hardaning hawa
Tundhoné
waskithèng gati
Pinareng
sihing Bathara
Mulat
kang sinengker sami
29.
Nanging lamun tansah ngugung
Pepénginan
daging kaki
Tyas
tinutup ing ruhara
Tan
wruh pituduh sayekti
Apa
manèh mbabar jarwa
Mokal
kalamun kuwawi
30.
Rasajati legeg lamun
Ciptané
pan dèn udhari
Yekti
tebih wangenira
Mbabar
sengkeraning Widi
Rumasa
yèn tan gaduka
Prandéné
mosik ing ati
31.
Wisiking Hyang marang ulun
Tan
padha ciptanirèki
Klawan
ciptaning-Sun iya
Lir
bumi kalawan langit
Kadya
kulon klawan wétan
Mokal
kalamun pinanggih
32.
Nanging Rasajati luhung
Sira
tumungkul ing bumi
Ywa
alit ing manahira
Mara
Sun paring pangerti
Wacanen
Kitab Waluya
Bakal
ntuk ngèlmu jinarwi
33.
Mula dhuh sasaminingsun
Jarwané
ngèlmu sayekti
Mung
pinanggya anèng sabda
Sabdané
Kang Maha Suci
Pan
iku tinlatènana
Supayantuk
werdi jati
34.
Lumintir lir tèsing ranu
Lumintu
tan kendhat yekti
Madya
lelananing rasa
Rumesep
asepé nuli
Gya
winedhar jroning nala
Dadya
wruh dununging kikis
35.
Aywa kendhat dipun luru
Nenuwun
ing siyang-ratri
Pinaringan
kasagedan
nJinarwa
karsèng Hyang Widi
Dyan
sapangu gesangira
Piguna
harjaning jalmi
36.
Rasajati gya tumungkul
Rumangsa
mlarating budi
Krenteg
nggenturken tapanya
Dyan
émut ringkihing dhiri
Pangajab
mbirat papanya
Nggambuh
nugrahaning Widi
GAMBUH
37.
Maca lampahing kayun
Aywa
namung kayungyun ing tembung
Tembung
manis tan mesthi tumusing ati
Tanggap
sasmitaning semu
Pan
ngerti sajroning batos
38.
Tan samar ing sasamun
Nadyanta
tan kalair ing wuwus
Wasis
mawas sabarang kahanan jati
Waskithèng
wataking diyu
Sumirih
miwah waspaos
39.
Yèn kalépyan ing kalbu
Datan
awas waspadèng pandulu
Bisa
klèru kalimput ing alam lungit
Lelakoné
dadi buntu
Katilar
larasing raos
40.
Ing madyaning sasrawung
Kudu
tanggap ilapating semu
Pasemoné
prakara ingkang siningid
Dyan
tan makna ing pandulu
Dineleng
telenging batos
41.
Wong kang tumindak luput
Sesiliban
sisipé linimput
Nanging
baya tan bangkit ngumpetken wadi
Jro
panon poladanipun
Tan
wurung mesthi kawaos
42.
Mangkono laku apus
Nora
makna lamun adu burus
Barang
barès ginawé angèl kepati
Datanpa
meneping kalbu
Mokal
lamun bisa maos
43.
Manah meneng satuhu
Eneng-ening
kadidéné wiku
Pranyanané
landhep tanggap lampah lamis
Lamun
dèn anggepa cubluk
Dèn
blithuk tetep rekaos
44.
Ywa peteng ing pandulu
Mawas
réka rerékaning satru
Satrunira
tan liya laksana juti
Tilar
kawignyan pan lampus
Winastan
uripé kawon
45.
Tumindak datan amung
Ngegungaken
apa kang kabujung
Wusanané
nglirwakken kayektèn jati
Tan
maca kahananipun
Begja-begjané
ketanggor
46.
Wewéka aywa samun
Tinalesan
driya ingkang yutun
Dhéngah
lampah tinimbang-timbang sayekti
Maca
kahanan dèn gupuh
Jumangkah
pan sarwi maton
47.
Grusa-grusu puniku
Paribasan
nyaketken bebendu
Bebenduné
badan-suksma datan kèri
Mrana-mréné
sarwa klèru
Kléléran
saenggon-enggon
48.
Limpad maca satuhu
Tan
winates kang bisa dinulu
Kasasaban
samubarang sarwa sisip
Tundhoné
tan wruh ing gati
Kang
pinaringken Hyang Manon
49.
Sagung hawa tinutup
Namung
suksma ening ciptanipun
Mahas
neges mangekes maring Hyang Widi
Supayantuk
rèh kang puput
Pinaringan
weruh ingong
50.
Yèn wus dugi neripun
Tumaratas
rèh sepi asamun
Suksma
kéntar buntas tatas tanpa tepi
Ngriku
wisiking Pukulun
Winedhar
sajroning raos
51.
Datan rumaos apun
Amangerti
sanggya karsanipun
Mung
sadrema sapira ingkang piniji
Ingkang
badhé dados wujud
Sinélakana
rekaos
52.
Lamun pesthinirèku
Sagung
jalmi mung kudu mituhu
Anampèni
kalawan tulusing ati
Luhung
ngaturna panuwun
Dé
paring wedhar wigatos
53.
Begjané wong kang ngluru
Nratas
sepi nora karem turu
Kanthi
resik uripé dipun prasudi
Saka
karsané Pukulun
Pan
kepareng bisa maos
54.
Poma ingkang tuwajuh
Karsaning
Hyang kupiya ginayuh
Nanging
éling ywa nganti marlupèng dhiri
Yèn
keblasuk dadi umuk
Tan
wurung dadi geguyon
55.
Milaur kanthi tekun
Anggegulang
ngrèh lampahing kayun
Jinumbuhna
kalawan karsaning Gusti
Nora
mbadal dhawuhipun
Manah
ngenut kang sayektos
56.
Aja nganti keladuk
Ngangah-angah
nggapé kang tan gaduk
Néka-néka
ngreréka wangsitirèki
Ketapang
angrangsang gunung
Ngantya
kiamat tan jégos
57.
Luhung manah tumungkul
Srah
sumarah pepesthèn kang thukul
Pepindhané
trawaca nrawang wiyati
Abyoring
lintang kadulu
Wijanging
nalar tan éwoh
ASMARADANA
59.
Tanggap raos jarwinèki
Bisa
krasa lan rumangsa
Pangertos
datan talompé
Mring
jatinira pribadya
Miwah
sapadha-padha
Sumrambah
titah sadarum
Lan
saisiné buwana
60.
Aja sira kumawasis
Dyan
wus tebih lampahira
Ngudi
èlmi pangertiné
Awit
isih ana liya
Kang
mesthi ngungkulana
Lir
wiyati èmperipun
Tanpa
wangenan inggilnya
61.
Wong umbag kang lumuh aris
Tansah
rumangsa yèn bisa
Sabarang
kardi ingembé
Nging
datan bisa rumangsa
Mung
samenir kawruhnya
Sesongaran
sarwi umuk
Kaya-kaya
mrantasana
62.
Lamun tumanduk ing gati
Briga-brigi
nora pana
Seserepanira
kiyé
Kikuk-kidhung
kang linakya
Nora
sumbut gunemnya
Wusana
jugar tan rampung
Wirang
mungguh rinasakna
63.
Wruhanta manah kang pingging
Rasa
isin datan darbya
Mung
tembung wah pangudiné
Dyan
nora panggah ing karya
Parandéné
jumawa
Tansah
nggrangsang ciptanipun
Ngangah-angah
kadya ditya
64.
Jalma kang tanpa pangerti
Tan
naker kabisanira
Adu
wani piandelé
Datan
tanggap maring rasa
Kang
wèh wruh tatarannya
Nunjang-palang
tindakipun
Numbuk-bentus
nora tata
65.
Mangkya jana sarjanadi
Mulat
dhiri tan durgama
Ninggal
sagung sembranané
Mulur
sempulur pangrasa
Rasané
sanggya rasa
Sinipat
jejering kayun
Titis
tetes temah tatas
66.
Rèhing rasa dèn resepi
Nora
samar werdining mar
Marmané
binabar kiyé
Éndah
èdi lir kartika
Rinimat
ing Hyang Suksma
Mbabar
waskithaning wiku
Wikan
jatining priyangga
67.
Waskitha jatining dhiri
Empan
papan tumindaknya
Éling
wewates ugeré
Nilingken
sagung wewarah
Pituduh
myang pranatan
Sirik
cidra arsa unggul
Nir
sedya ala rinipta
68.
Rasa suka dèn watesi
Mekak
hawa aywa ngrebda
Sesukan
mung sakadaré
Gampang
gumun siningkiran
Jer
kabèh mung sandhangan
Datan
langgeng wontenipun
Abyor
sakedhap gya muspra
69.
Lamun tan waskithèng kalbi
Rasanta
gampil kagodha
Kayungyun
ing kasukané
Temah
lupa sarak tata
Angger-ugering
gesang
Kapéncut
myang kapiluyu
Éndah-èdining
dursila
70.
Tundhoné dumugèng lalis
Getun
keduwung pan siya
Siku
dhendha pinanggihé
Papa
cintraka kalakya
Sinandhang
ing jiwangga
Apan
émut wus kebacut
Katrucut
tekaning laya
71.
Begja janma kang patitis
Ngrucat
pepénginanira
Sirik
nerak sarak siré
Tanggap
lamun samudaya
Tan
langgeng ing kahana
Sawatara
pan wus kukut
Gung
kasukan sakeplasan
72.
Rasa dhuhkita myang branti
Aywa
kalantur ginarba
Sedyanta
marlupèng raté
Angur
pinupus samadya
Jasad
ywa nandhang roga
Tinalesan
manah mulung
Ing
pepesthèning Bathara
73.
Mulata maring sasami
Sadarum
titahing Indra
Ingaosana
jejeré
Ywa
nganti mawang sandhangan
Kang
sipat kalairan
Nging
dugèng jatining manu
Manuswa
ingkang sanyata
74.
Kathah-kathahing pamanggih
Pandulu
sulap mring gebyar
Tata
lair tetalesé
Ngajèni
maring pepadha
Nora
tumus jro nala
Kalenggahan
bandha bandhu
Kang
minangka takerannya
75.
Sinten ingkang darbé aji
Yèku
kang mompyor wiraga
Éndah
èdi busanané
Dyan
awewatak raseksa
Brukut
linimput samya
Laksita
pindha priyagung
Sangar
mrabawa anggepnya
76.
Kathah ingkang datan ngèksi
Jejer
jatining manuswa
Mung
kayungyun lelamisé
Sulap
gebyar kang katartya
Temah
klèntu nalarnya
Wong
pengung malah ginunggung
Pinuji
kadya brahmana
77.
Balik janma sudra kaki
Asring
datan pinétangna
Kanggep
tan makna anané
Aja
manèh ingaosan
Dèn
paèlu pan nora
Pinanggya
mbuwang pandulu
Sungkan
lamun ningalana
78.
Dyan suci atinirèki
Nging
tan rinengga busana
Kadonyan
drajat pangkaté
Sapa
baya arsa nyapa
Wah
malih anilingna
Mring
tutur ingkang winuwus
Pinusus
lésus pan muspra
79.
Dé kang tanggap rasajati
Tan
meleng mring barang makna
Kasilep
tata lairé
Nanging
nilingken pranyata
Reseping
pariwara
Wewarah
agung kalangkung
Nadyan
winedhar ing sudra
80.
Tan mawang janmanirèki
Nora
nisihken sapadha
Nging
ngaosi pamerdiné
Dyan
mijil lathining ina
Lamun
gwah ing wewarah
Tinilingaken
satuhu
Dadya
cecalaning lana
81.
Ywa ngembé padhanirèki
Janma
tan kena ingina
Tinitah
nut pepancèné
Ajènana
lir Hyang Suksma
Supayantuk
nugraha
Tinebih
manah adigung
Andhap-asor
lembah nala
82.
Raos asih myang premati
Sumrambah
sagung tumitah
Rinumat
mrih lestariné
Samukawis
jro bawana
Wus
patitis tinata
Pangwasané
Hyang Ma Agung
Rumeksa
kanthi samekta
83.
Mula hèh titahing Widi
Aywa
nuruti angkara
Mbujung
senengira kiyé
Nging
nglirwakaken pranata
Mung
mburu rèh hardanta
Nilar
waskithaning kalbu
Supé
wisiking Hyang Suksma
84.
Rasajati wèh pawerti
Myang
sujanma kang rumangsa
Butuh
wruh mring kajatiné
Murih
tumanggap ing rasa
Rasanta
mèt raharja
Raharjaning
sanggya manu
Nurutana
nering rasa
85.
Neping rasa kang kaèsthi
Tan
kabranang watak murka
Nora
rongèh pangrasané
Anteng
manekung jatmika
Temah
tanggap sasmita
Dyan
ringkih pinaring surup
Mungguh
werdi kang utama
86.
Sarpa kresna sekul gurih
Wreksa
rekta pahit wohnya
Namung
semanten gaduké
Lamun
tan tebih tebanya
Ywa
maoni kéwala
Pupus
asem tibèng laku
Sinom
jumangkahing lana
SINOM
87.
Patitising lakunira
Waskithèng
lampahirèki
Samubarang
pinikirna
Tan
grusa-grusu sayekti
Tinimbang
kang taliti
Tumindak
tan kumawantun
Angger
purun lan sagah
Tan
wurung wekasan tuni
Mangka
getun keduwung nora piguna
88.
Lamun sira darbya sedya
Ywa
kadereng hardanèki
Lumuh
aglis kalakyanta
Lupa
daksina myang paksi
Tan
wruh jantraning margi
Ngangsa
lir wataking diyu
Luhung
ris linimbanga
Mirid
kaoting tyasrèki
Jinumbuhna
klawan sanggya kawikanta
89.
Poma praya sabar drana
Antèr
pamikir sayekti
Sélak
kabrananging rana
Paribaya
dèn adhepi
Kanthi
sarèh premati
Tan
mingkuh kèhing pakéwuh
Nyidhem
mulading rudra
Waspaos
sajroning kapti
Sanggya
gati tinuntas kanthi waskitha
90.
Lantip ngudhari ruhara
Nyimpang
sawarnining sisip
Pramana
milah prakara
Tan
worsuh cinampur sami
Wijang
jroning pambudi
Dèn
lusi lir lawé kusut
Ingijir
temah cetha
Gampil
rampung kanthi rampit
Sanggya
karya tan bingung mbebidhung nala
91.
Miyat paékaning liyan
Nora
kadereng ing kingkin
Lir
mulat lèsing warastra
Waspaos
graitèng budi
Tumindak
ngati-ati
Ywa
gampil pracayèng rungrum
Pranyana
dèn landhepna
Dimèn
trawaca ing gati
Temah
titis luput saking sandi kala
92.
Aywa ngrèmèhken sasama
Drajat
semat donya arti
Kabisan
wah kagunannya
Myang
agal-alusing budi
Angèl
yèn dèn jajagi
Sring
nyolong pethèk sadarum
Luhung
yèn dèn anggepa
Samukawis
anglangkungi
Luwih
begja tan kecélik ing panduga
93.
Watak umbag sesongaran
Rumaos
wasis nglangkungi
Angandelken
kagunannya
Miwah
jajaging pangerti
Tan
ana kang madhani
Manèh
lubèr bandha-bandhu
Wuwuh
éring pangwasa
Digang
adigung ing budi
Solah
bawa pamurih ingalembana
94.
Béda prabawèng satriya
Ngleluri
darmaning aji
Mekak
dhiri olah rasa
Primpen
kawruh dèn simpeni
Siningid
rasajati
Unggul
tan kraos pinunjul
Ywa
pamèr kabisannya
Andhap-asor
trus ing ati
Sanggya
gati tan sélak dipun rampungna
95.
Pribadyèng satriya tama
Sirik
mbujung pangastuti
Datan
serik dipun ina
Bingah
winada sesami
Tan
susah dèn waoni
Adreng
ngudi budi luhur
Asih
maring sesama
Tan
males manah kang sengit
Ngrucat
donya meleng maring rèh sampurna
96.
Lampah aris paramarta
Sarèh
tumanduking sami
Datan
sawiyah deksura
Ngrèmèhken
titahing Widi
Nungkulken
ingkang alit
Nanging
ngajèni sadarum
Mimpang
datan ngasorna
Pikolèh
tan damel tuni
Dipun
gega tan mawi dipun telukna
97.
Lès aris rinengga basa
Tan
karya runtik ing kapti
Raras
pinireng ing karna
Tumus
rumesep waradin
Mrak
ati amranani
Tinilingken
wèh tyasarju
Adhem
trusing wardaya
Nyidhem
brahala pan bangkit
Tumamanya
karya basuki raharja
98.
Kalamun dadya pangarsa
Pangandikan
pan jinagi
Ywa
gampil ngumbar kamurkan
Tembung
ladak dèn singkiri
Tan
wengis waton muni
Natoni
manah sadarum
Andhahan
jinemalan
Nanem
wiji nabet ati
Becik
lamun ririh araras nengsemna
99.
Mring dasih suka tuladha
Tindak-tanduk
sarwi manis
Titis
pangangkah utama
Kinèn
dinadya palupi
Tinulat
pan mranani
Nora
mung kakèhan wuwus
Ngegungken
panguwasa
Salir
préntah kudu dadi
Kumalungkung
edir deksura daksiya
100.
Pan kawula tindak lupa
Ingélingken
kanthi aris
Bramantya
dipun leremna
Poma
aywa ngumbar hagni
Ngalad-alad
ambesmi
Luhung
wèh reseping tutur
Bebener
tinuduhna
Pepèngeté
sinartan sih
Tan
akarya runtik jro tyasing pra amba
101.
Kalamun dadya andhahan
Waged
mapanaken dhiri
Weruh
ing rèh myang pranatan
Tan
trunyak-trunyuk nglingsemi
Nging
manis amrak-ati
Kinasih
maring priyagung
Setya
dhateng bebahan
Marmané
dèn pitadosi
Pinitaya
tinresnan déning bendara
102.
Tumindak kang nuju prana
Tulus
dènnya anglampahi
Nora
mung lamis kéwala
Sapawingking
ngiwi-iwi
Batos
ngrantam bilahi
Ngrerancang
pakaryan slingkuh
Anganggit
tembung dora
Kala
jiret kang cinawis
Neniwasi
kadya upasing taksaka
103.
Poma sanggya pakaryanta
Tinalesan
niat suci
Titis
tetes ukaranta
Trus
dugèng telenging kalbi
Kadereng
sir kang resik
Jujur
tinanem sempulur
Éklas
lila legawa
Nggresula
pan dèn tebihi
Wani
ngampah pawekasan nemu bungah
104.
Kasaénan tan pinétang
Potang
tumraping sesami
Nging
linampah kanthi bingah
Inganggep
kadarman jati
Kang
kudu dèn ugemi
Pangalem
nora binuru
Karya
saé sedyanta
Sumrambah
dhateng sadyèki
Lenging
nala tan liya mung paramarta
105.
Watak lamis tinebihna
Sinanantunan
burus yekti
Satuhu
ingkang kawarna
Wardayanta
pindha rukmi
Nora
betah sengadi
Bebener
ingkang binujung
Lir
nuring sasadara
Jro
peteng padhang nelahi
Suka
tuduh tumrap kang nalisir marga
106.
Katemenan dèn udiya
Pinracaya
sagung janmi
Makarya
tinales setya
Kajibah
tamtu tinampi
Sanggèn
tan dèn sélaki
Suthik
cidra colong playu
Milaur
tinombokna
Misungsung
dhiri pribadi
Ya
mangkono watak-wantuning satriya
107.
Mangkono werdi sanyata
Patitising
lampahrèki
Nyingkirken
sagung ruhara
Kang
damel dhuhkitèng kalbi
Sirna
dhedheting ratri
Gantya
pepajar winantu
Rumantya
ri pirena
Karenan
rahajeng nuli
Sanggya
lapa siningkur tinilar samya
PANGKUR
108.
Wewarah kang kaping satnya
Tumrap
trap-treping lampah puniki
Sarèh
samadya pan kudu
Dadya
pandoming rasa
Sumarambah
olah pikir, tembung, laku
Murih
kasampurnanira
Poma
samya dipun udi
109.
Lamun ngadhepi prakara
Nirlupa
kabidhung adrenging karsi
Linimbang-limbang
satuhu
Pinikir
ingkang prenah
Tundhonipun
anteng-antèr kanthi mungkul
Mring
panuntuné Hyang Suksma
Ngéntasken
sagunging karti
110.
Rasa sarèh sirik serah
Dhéngah
karya dèn tuntas kanthi rampit
Tan
aglis mupus pan lampus
Nging
wantun mrantasana
Sinartanan
sabar titi tan kasusu
Wijang
rantasing ubaya
Kapengkok
tan mbalénjani
111.
Tan gampil semplah myang wegah
Sungkan
kesèd luhung tinilar sami
Sanggya
reruweting laku
Dèn
dhepi kanthi bingah
Nukulaken
rasa sreg sajroning kalbu
Dadya
daya kang santosa
Piguna
temah ngrampungi
112.
Pamikir aywa dèn peksa
Anglangkungi
murwating nalarèki
Kamot
kinemat pan saguh
Momot
sagung ruhara
Pangrantamé
salir pakéwuh tan mingkuh
Kanthi
sarèh dipun sangga
Ènthèng
jro nalar lan budi
113.
Lamun kamu ngangsa-angsa
Kuyang
nggènnya gupuh nggayuh pradani
Nguntar-untar
hardanipun
Nanging
ingkang jinangka
Nora
netes kang pinanggih namung lempung
Kacaryan
datan kaduman
Wasna
kuciwa hudmani
114.
Nora waspadèng wisata
Datan
mulur agé-agé mrepegi
Dhawah
wisayaning satru
Jiniret
tanpa daya
Gung
prayogi manah sarèh dipun émut
Wikan
dhumateng wasyasat
Wismaya
mamrih basuki
115.
Pamikir ingkang kabranang
Sring
akarya pikurihaning sami
Luhung
pakeken kang agung
Sesumber
king Hyang Suksma
Cinepengan
kanthi kenceng jroning kalbu
Nenuntun
gesang pakena
Nugraha
mangrèh hastuti
116.
Tembung sarèh dèn kekuca
Aywa
kongsi nengenken waton muni
Tan
karya tabeting tatu
Manjing
tumrah gung jalma
Dèn
upaya ukara marganing sarju
Sirna
sedyaning sulaya
Pan
ayem tentrem piniji
117.
Dyan pinitenah ing liyan
Nora
males sagung piawon sami
Tinampi
éklas tan rengu
Sak
serik kang akarya
Pinujèkna
dimèn tebih king bebendu
Uning
maring kaleresan
Tuk
pitedahing Hyang Widi
118.
Tembung cidra siningkiran
Ukaranta
pepisuh dipun sirik
Kang
temen miwah kang burus
Tumus
dugèng wardaya
Pangèsthinya
bebener ingkang tinuju
Sanggya
prasida tinampa
Kanthi
puja pangastuti
119.
Laku sarèh tan gegabah
Gegondhélan
mring gegyan wasitadi
Gibanta
tinrap kang patut
Mirid
rèhing Sampurna
Histanira
sumingkir saking bebendu
Nging
karya harjaning jalma
Mrabawa
hayuning bumi
120.
Ywa macangkrama piala
Sagung
laku tinebih saking tapi
Sannya
muhung tujèng luhur
Angudi
kasaénan
Sabar
sarèh kang lepat pinaring ampun
Tinuntun
mring kaleresan
Raras
sadarum kaèsthi
121.
Lumaris pan sarwi mapan
Nora
waton sumanggem dèn antepi
Cepet
kalakyan binujung
Tilar
waspadèng gata
Pikolèhé
datan sanès raos getun
Luhung
tinata sedyanta
Pinethik
amigunani
122.
Ngraosna sagunging rasa
Mung
kéwala samadya angresepi
Rasanta
aywa kaladuk
Yèn
bungah ngélingana
Kasusahan
pan asring dugi nyenyaru
Mangkono
menawa béla
Émut
gambiraning ati
123.
Senenga mring samubarang
Waspadakna
aywa sengsem kepati
Supaya
tan nganti wuru
Nilarken
kaprayitnan
Damel
lupa mring kautaman sadyèku
Kapéncut
nora rinasa
Kalépyan
ugi tan risi
124.
Déné kosok-wangsulira
Lamun
sengit gethingnya dèn watesi
Tan
ngigit-igit linangkung
Mrih
tan niksa wardaya
Pan
mangsané mbutuhken tan wirang sinu
Wolak-waliking
gitaya
Binenci
pan dèn kangeni
125.
Olah pikir pan samadya
Tan
pineksa lwih abot dèn momoti
Wèh
saharsa kang satuhu
Sinèlèhna
yèn awrat
mBaka
sithik wijang-wijang dipun rampung
Angkaten
ingkang kuwawa
Temah
wèt gesang puniki
126.
Andon gita kang pasaja
Nora
medhar kandha datanpa werdi
Pinurih
emating tembung
Piguna
pinitaya
Pangastawa
ingucapna ingkang cukup
Tan
perlu linangkungana
Kanyatan
ingkang dèn udi
127.
Srengena ingkang marlupa
Datan
nilar tata parama becik
Sinuprih
kang laku kliru
Wangsul
jatining marga
Aywa
nyimpen panas-branan jroning kalbu
Tembung
péling mung samadya
Kliwatan
aneniwasi
128.
Déné tindak apracura
Puruhita
nuladha satriyadi
Samadya
nora kaburu
Nanging
tan ngénak-énak
Dèn
jumbuhna kalawan apa kang perlu
Ngangsa
datan anguntungna
Tan
cukat tinilar kèri
129.
Tingkah-lampah sakadarnya
Tinarbuka
ngaksama ingkang sisip
Émut
mring ringkihing manu
Amung
titah walaka
Lamun
supé waged lumaksita klèntu
Dyan
lepat tan kanggep lumrah
Waskitha
amawas dhiri
130.
Watak pamèr sumimpanga
Nora
mongkog mring éraming sesami
Kasugyan
datan lestantun
Kabisan
arsa muspra
Panguwasa
namung sawatawis taun
Tan
wènten ingkang abadya
Poma
ywa umbag sayekti
131.
Kumèrèn asoring rasa
Mélik
unggul pinunjul king sadyèki
Lamun
nyenyalad ing kayun
Kadya
anelahana
Sambartaka
sumirat senen kekuwung
Nanging
sadaya tan makna
Sakedhap
pan musna sami
132.
Langkung prayogi samadya
Lenging
prana tumindak mrih basuki
Lila
legawa winantu
Lumingsir
saking hawa
Lamlam
nala lumuyut sagunging napsu
Lembita
lampah utama
Linumat
jroning pambudi
133.
Poma pacah tinuruta
Pacalané
kanthi meneping ati
Pranawa
nulya maujud
Prayitna
ing satitah
Paran-paran
parama tyasih tinuju
Parma
kang bakal kadarbya
Pacondhang
pan dèn tebihi
134.
Ruruhing rasa respatya
Rerangkèné
raras rinasuk ririh
Rurah
rusra pan riningkus
Riris
rumesep ing rah
Rorotunggil
rinakit dinadya ramu
Rerenggané
rasararja
Rerem
rumaket retnani
PUCUNG
136.
Kaping pitu sumrap mring kang adi luhung
Sagung
kaéndahan
Kang
pinaringken Hyang Widi
Dèn
resepna anèng teleng manahira
137.
Tanem tuwuh sumrambah sato sadarum
Malih
pra manusa
Miwah
saisiné bumi
Kanthi
wijang pinaringan kaluwihan
138.
Kabèh iku wus kinanthèn mring Hyang Agung
Salir
wewatekan
Wèh
resep sawiji-wiji
Kawruhana
ywa nganti kadamel ura
139.
Lamun kamu nggatosken ingkang satuhu
Salir
kanugrahan
Winiraos
kraos èdi
Temah
nala ening kadereng memuja
140.
Gesang namung lumingsir jroning sapangu
Aywa
tanpa tanja
Kélangan
ingkang pangaji
Silar
rasa, datan wruh rèhing Hyang Suksma
141.
Gung pepacuh tinungkulna ingkang mungkul
Dimèn
uningaa
Pangaosji
mangénjali
Ywa
rinisak wit adrenging hardanira
142.
Déné manu minangka punjering suluh
Langkung
kagunannya
Tinitah
kanthi linuwih
Rasa
budya tembung lampah éndah guna
143.
Jagad agung muwus mulyaning Pukulun
Lamun
dèn eningna
Kawuryan
genging sih kang wi
Karya
nala ayem tentrem srah sadrema
144.
Raos wardu asung warti kusung-kusung
Swawi
samya yitna
Kadarman
tuking basuki
Datan
liya Ingkang Akarya Bawana
145.
Kang maujud sanggya kasunyatan misud
Luhuring
Hyang Suksma
Gung
sihé tansah ngopèni
Kapranata
patitis ing sapangrèhnya
146.
Pan aturut mring sadya karsèng Pukulun
Éndah
tebanira
Nenuntun
titah maniwi
Angabektya
lir péndah sang muniwara
147.
Gung sasangkul gesang madyèng alam satu
Tan
ana manasya
Lamun
maneseb astuti
Langkung
adya Hyang Suksma manadukara
148.
Lambak tuhu manjing manunggil Hyang Luhur
Temah
angraosna
Ayem
tentrem lawan èdi
Kasirnakna
sanggya lapa jroning nala
149.
Aywa klèntu mrawasa larasing kidung
Gitayèng
bawana
Nyenyekar
sagung harjanti
Lamun
risak tan kena tinukar arta
150.
Andon wuwus poma dèn udi kang alus
Éndah
munggwing prana
Pinireng
ngelam-elami
Amranani
karya asreping angkara
151.
Tembung saru ywa sami dipun geguru
Nyirnakken
prabawa
Miwah
pangajining dhiri
Damel
camah rinèméh sarta winada
152.
Béda lamun mrasudi lésan lir tatur
Nora
mung rirangga
Nging
yekti tumusing ati
Tutur
èdi mijil king telenging rasa
153.
Pan sadyèku nyingkirken manah kang rengu
Nyaketken
nugraha
Tumanduk
dhateng sesami
Kang
mangkono upayanen aywa kemba
154.
Kanthi tulus pikir dèn ulir kang lurus
Ywa
ngantya sumimpang
Saking
margining utami
Pinuntua
murih wèh harjaning jana
155.
Dèn talusur talesih memet tan kuwur
Ingkang
sarwa adya
Miling
dadi nering budi
Manah
sotya sumingkir saking piala
156.
Jroning samun becik manungku nenuwun
Kalis
lelamunan
Ngrerantam
kang mbilaèni
Pilangbara
meleng maring rèh utama
157.
Nering kalbu prenahna tan nganti kliru
Mikir
kang prayoga
Pijinen
barang kang èdi
Tumusira
raras rerem jro wardaya
158.
Among wantu marmané trep traping laku
Raras
yèn rinasa
Éndah
kalamun kaèksi
Samudaya
badhé tansah nuju prana
159.
Tindak-tanduk dèn udi supaya mathuk
Jumbuh
myang kahanan
Sarwa-sarwi
katon pèni
Kawistara
titis lantip olah kridha
160.
Aja tambuh waspadakna amrih weruh
Sabarang
kang makna
Pilihen
ingkang taliti
Singkirana
apus kramaning panggodha
161.
Budi sadu katitik sajroning laku
Patrap
kang utama
Iku
cihnaning pangerti
Piniliha
mawèh harjanta nugraha
162.
Bekti lulut ngarsaning Hu pan aturut
Uning
mring karsanta
Tan
mbadal sagung karsèki
Lega-lila
kéntar nut ing sapangrèhNya
163.
Yèn pinesu jiwa raga myang bebayu
Bisa
dinayanan
Ing
panguwaosing Bathari
Pinaringan
aji jaya kawijayan
164.
Kang dèn bujung sanès atosing bebalung
Miwah
wuletira
Kulit
daging amrih sekti
Paribasan
tan tedhas lamun jinara
165.
Bisa larut nyawiji kumepyur pulut
Kalayan
Hyang Suksma
Tan
ana ginggang samreki
Satindaknya
namung nut ingkang pinancya
166.
Tan kumrungsung kasesa dadya linangkung
mBebujung
karosan
Nanging
nyingkur Hyang Pramèsthi
Yèn
mangkana sumimpang kesasar marga
167.
Kang ginayuh jugar wigar nora tuwuh
Ura
ngambra-ambra
Pangèsthiné
salah dadi
Kawruh
mentah datan éca dipun tedha
168.
Kabèh iku pepacuh ingkang satuhu
Éman
dèn tilarna
Milaur
dipun prasudi
Dèn
èstokna dadya darma kang utama
DURMA
169.
Apa baya wewarah kang kaping astha
Brataning
wong nenepi
Laku
angupaya
Mustikaning
manuswa
Supados
amunpangati
Ing
samudaya
Ywa
muspra tanpa werdi
170.
Atetarak tan muhung ing kalairan
Cegah
dhahar lan guling
Pasa
lan aderma
Tlatèn
maring agama
Nging
ati tan dèn rawati
Pan
nora tanja
Sami
kadi tyang pingging
171.
Sesongaran pamèr darbya kaluwihan
Kaya
tan ana malih
Janma
ingkang padha
Tandhing
lan kabisannya
Angrèmèhken
mring sesami
Dadi
tan guna
Ngrasuk
maring agami
172.
Jangkepira manungku maring Jawata
Kathah
kang dipun sirik
Nora
rupa boga
Dudu
pranata puja
Nanging
sagung lampah sisip
Dipun
tilarna
Puniku
wèh hastuti
173.
Nadyan rupak prananira dèn wiyarna
Nora
cupet ing budi
Nututi
candhala
Nurut
hardaning hawa
Nerak
sarak tanpa isin
Nir
ing kayitnan
Nalisir
nyimpang margi
174.
Pepénginan makantar-kantar angrebda
Poma
dèn kemudhèni
Pinekak
ywa ndadra
Pinuntu
kanthi lamba
Pepacuh
myang wasitadi
Pakekenira
Pan
nuntun laksitèki
175.
Tindak mblasar atetawa kanikmatan
Tumrap
kang tan udani
Tumama
ing karsa
Temah
kayungyun godha
Tan
kuwagang anyingkiri
Trékah
sulaya
Tundhoné
dadya tuni
176.
Siluk rumpil ngambah margi kaleresan
Sasat
tan ana gampil
Satuhu
ing budya
Sasmita
dèn tilingna
Sinartan
antebing pikir
Sirik
piala
Sumenggah
hardèng karsi
177.
Kabèh ika kalakyan lamun dèn udya
Kanthi
tlatèn taliti
Kineker
jro nala
Kinemat
ingecakna
Kaprasudi
dipun gladhi
Kridhaning
suksma
Karèh
nut ing prayogi
178.
Dèn gegulang pamardi ingkang utama
Datan
pegat martapi
Dyan
awrat sinangga
Dipun
embat wardaya
Déné
yèn wus dèn antepi
Dadya
kuwawa
Daryana
gung utami
179.
Lamun léna nilaraken kaprayitnan
Lumuh
macala kapti
Lali
pariwara
Lelumban
madyèngkara
Léngah
enering paniwi
Lampah
sulaya
Lalis
datanpa werdi
180.
Muja tapa atetarak durlaksana
Mungkurken
sagung yogi
Meleng
ing karsanta
Manekung
pancadriya
Manunggil
karsèng Hyang Widi
Mat
kautaman
Mulung
myang kang pinanci
181.
Ingkang lagya ginadhuhan pangawasa
Nilarna
watak dhiri
Milaur
prasaja
Tan
ngendhakken sasama
Nyingkiri
tumindak sisip
Wisésanira
Nora
kanggé ngakali
182.
Tinahena salir pikir tan pakena
Miwah
sir kang nalisir
Poma
dèn cegaha
Ywa
jinarken ngrembaka
Yèn
kadhung amemalahi
Tan
gampil mendha
Lir
nyirep bagaspati
183.
Pepénginan ngangah-angah ner kasugyan
Nyalad
adrenging karsi
Tan
ana warana
Nyenyingget
krodhanira
Temah
alepas kendhali
Binandhang
tebya
Sir
wangsul datan wani
184.
Donya brana myang arta asring misésa
Ngrèh
manu dados abdi
Lamun
dèn turuta
mBebudhak
sakarepnya
Ngicalken
prayitnèng budi
Dadya
kethaha
Lingsem
tinilar sami
185.
Wit hartaka asih darma waged musna
Tegel
maring pepati
Pitenah
deksura
Paéka
masang kala
Wus
tan ngéman sapadhèki
Uger
panjangka
Kasil
ginayuh yekti
186.
Ya mangkana watak winengku kamurkan
Gegyan
kang dèn ugemi
Tan
sipat prawira
Lumuh
wyataning dwija
Pepoyan
kang dèn antepi
Langkung
kuncara
Mimpang
wang kawon janmi
187.
Lamun donya dadya punjer atinira
Sinembah
kadya Gusti
Wlasarsa
pan muspra
Asih
nora kadarbya
Tegel
roganing sesami
Lampah
daksiya
Nguber
mulyaning dhiri
188.
Datan lepat wasitaning Hyang Indriya
Paring
tuduh mring janmi
Kacaryan
hartana
Wewijining
candhala
Damel
risaking pamardi
Pan
dadya ura
Jugar
tatanirèki
189.
Yèn ketaman branta ngempalaken brana
Wuru
tetandho rukmi
Angles
wit kasmaran
Kasulistyaning
sandhangan
Supé
myang leresing margi
Dadya
kantaka
Lamun
panggayuh tuni
190.
Samubarang kaudi cekap samurwat
Dé
pikantuk nglangkungi
Swawi
tinampia
Nugrahaning
Jawata
Loma
lila mitulungi
Kang
kacingkrangan
Ywa
nyimpen manah cethil
191.
Poma-poma aywa tilar kautaman
Nggegulang
sasmitadi
Dohna
kadurjanan
Temen
rèh kaprawiran
Tinangsulan
ing tyasrèki
Aywa
dèn culna
Bundhelen
kang permati
192.
Aywa nyimpang dedalan maring pepadhang
Dyan
ciyut sukar rumpil
Dipun
tlatènana
Kinanthèn
sabar drana
Supayantuk
kang kaèsthi
Mrih
tan kuciwa
Pinegat
tan wruh margi
MEGATRUH
193.
Marma iki kaping nawaning pepacuh
Mirid
wedhar rasa jati
Mijil
saking tyas manekung
Manungku
ngarsaning Widi
Manjing
manunggil Hyang Katong
194.
Kang pangaji munggwing gesang kang satuhu
Macala
suksma kaèsthi
Pinurih
karuh myang tuduh
Mring
punjering jasadrèki
Uninga
jatining Manon
195.
Aywa kongsi darbé nétra tan andulu
Tuk
wijiling suksma jati
Sangkan
paran nora weruh
Temah
ical nering kapti
Lumaksana
tanpa waton
196.
Wasitadi wineca dwija rumuhun
Nélakna
kahanan janmi
Kanthi
tetanya lir tambuh
Wicalen
titah kang ngèksi
Miwah
kang gesang sayektos
197.
Dèn wangsuli apatitis miwah jujur
Kahana
ingkang sayekti
Tyang
wuta kathah linangkung
Makaten
ugi kang lalis
Klayan
kang urip kinaot
198.
Apan janmi nadyan melèk socanipun
Ananging
boten udani
Aosing
gesang satuhu
Asor
prabawaning budi
Acecanuk
nora tinon
199.
Iku kadi pasemoné titah blilu
Ingkang
suthik aningali
Ismayaning
Hyang Ma Agung
Isin
miyat urip jati
Ilang
lumuyuting batos
200.
Nenggih sami klayan jana karan layu
Nadyan
tata wadhag urip
Nanging
datan wikan ilmu
Nasar
anggènnya lumaris
Nora
béda kadya layon
201.
Urip jati kudu kinanthènan kawruh
Uninga
jatining urip
Upami
lirwa binuru
Uwal
king jejering janmi
Uwas
tumraping lelakon
202.
Kasmaran mring pepuntoning sanggya laku
Kadidéné
tèsing warih
Kinempal
myang asalipun
Kumeplas
manjing jaladri
Kekalihnya
luluh winor
203.
Suksma kéntir ngenut jantraning Pukulun
Sumarah
pasrah tan banggi
Sirna
pepénginanipun
Sumuyut
wetah sadyèki
Sumilak
dugèng pangampon
204.
Olah batin pan tilar sesuker sagung
Osiking
tyas mung nyawiji
Manunggil
klayan Hyang Agung
Memet
rinasuk sesuci
Mrasudi
puji kang twajoh
205.
Neng samadi lelana lebeting anung
Nilarna
rupeking pikir
Ning
nering suksma sumusup
Nenungku
niat mratapi
Nir
sanggya sedya piawon
206.
Tan angudi kuncara pamurih kasub
Tatasing
puja siningid
Tinutup
korining napsu
Trékah
léngah dèn singkiri
Tulus
numusi kang anon
207.
Ngarsèng Widi dhéngah lampah sarwi katur
Tan
wènten ingkang sinelip
Sagung
prasida kadulu
Ginelar
wijang katawis
Losna
sadarum sumaos
208.
Aywa nganti darbé raos wus linangkung
Nindakken
kasucèn yekti
Kawentar
buntasing kawruh
Lepat
saking lampah sisip
Ngarsaning
Hu andhap-asor
209.
Gung prayogi kanthi manasya dhedheku
Rumaos
dèrèng pinanggih
Sampurnaning
tata-laku
Temah
kadereng mrasudi
Minta
apuraning Manon
210.
Sembah bekti kinanthènan manah wutuh
Iswara
cinepeng sami
Hastungkara
ingkang mungkul
Wèh
tentrem myang hasastani
Asmaralaya
cinadhong
211.
Dipun èsthi tresna asih mring sadarum
Lir
tumrap diri pribadi
Samubarang
dipun émut
Tinepakna
sarirèki
Temah
tumindak tan waton
212.
Mring sesami nala kasengsem sung asih
Tan
remen miruda janmi
Punapa
malih nyenyaru
Akarya
tabeting ati
Ywa
damel asanès wirong
213.
Lamun uning manuswa gesang tan patut
Bebasan
pinanggang hagni
Nyanggi
bebahaning laku
Dèn
éklasna suka warih
Paring
asrep mring kang ngorong
214.
Winigati ingkang mbetahken pitulung
Sasagednya
dèn jurungi
Wirya
paring timbang nyuwun
Damel
wikaraning kapti
Sung
awanda myang kang éwoh
215.
Yèn angèksi wakala kang lagi nempuh
Nora
merem tan preduli
Nanging
legawa misungsung
Pinurih
awinda gingsir
Wèh
wiryawan kang prihatos
216.
Udani mring roga-yogi awrat lalun
Pan
arsa asyah ngrerujit
Kanthi
wikrama wèh lipur
Awicarita
binangkit
Rahajeng
linepat régoh
217.
Nora sengit tumanduk tumrah kang klintu
Asih
rumangkang jro kalbi
Lila
ngaksama atulus
Seserik
binuwang tebih
Winengku
sucining batos
218.
Manah drengki tan winales dimèn tatu
Nging
binayar tindak becik
Winungkus
pangaksama gung
Sinupèkna
nadyan rungsit
Pan
mesgul datan sumiwo
219.
Dipun èsthi bisa kamot jroning kalbu
Gumelar
kadya jaladri
Nadyan
bengawan sadyèku
Lumintir
mili ngebeki
Tan
pisan-pisan arsa rob
220.
Tanpa tepi nora jajag lebetipun
Momot
sagunging prakawis
Sabarang
kawrat tan mingkuh
Rinendhem
madyaning warih
Nora
nggresah datan kisroh
221.
Ya kadyèki prana aywa gampil pugut
Mupus
kalamun ngadhepi
Bebahan
awrat linangkung
Lir
langkap pinenthang tuni
Lepat
tan ngéntasken gatos
222.
Angadhepi manéka trékahing manu
Miwah
wuwus kang nyakiti
Pamigunanipun
satru
Pinggala
pangucap rasmi
Dharana
rinaswa kamot
223.
Dèn tebihi watak mrahat péndah margu
Sereng-buteng
lir tyang pingging
Dharaka
sinantun puguh
Murcita
ingkang pinanggih
Luhung
matirta waspaos
224.
Janma dhikih asring kathah godhanipun
Tilar
rasikaning ati
Gung
rusid minangka pangkur
Tan
panggah megeng karsèki
Radyalpa
ngengurung raos
225.
Rismarini pinanggya anèng Pukulun
Tumrap
kang maratuka Ji
Kanthi
tlatèn dèn maraup
Pujinira
ruma amrik
Dadya
pangabekti yektos
226.
Kadya rawi suka tuduh padhangipun
Narbuka
dhedheting ratri
Sanggya
rastala mataun
Trawaca
tan ana kèri
Makaten
tiyang ngabektos
227.
Ganaresi ingkang ajumeneng ratu
Nggegurua
pangrèh aji
Taksaka
lit wisa manjur
Aywa
sumelang tan dhaning
Lir
tatur kumambang abyor
MASKUMAMBANG
228.
Lhah puniki pawingkingipun pamardi
Kang
kaping sadasa
Jangkep
piwucal utami
Ywa
nganti sinélakana
229.
Pungun-pungun kalamun dèrèng udani
Kuwatos
miwah was
Tanpa
kumandel ing Widi
Nora
wruh keplasing suksma
230.
Titi wanci wangsul mring sangkanirèki
Mesthi
bakal teka
Nora
kena dèn sélaki
Poma
tan miris ing nala
231.
Yapwan janmi tan mawastu rèhing Gusti
Yekti
dadya susah
Sang
Mahasasa nyarangi
Yamani
mahèr yitmanya
232.
Lamun prapti titi wanci kang pinasthi
Kodheng
jroning rahsa
Yojana
tan uning sami
Awinda
nering panjangka
233.
Janma pingging talompé ngeningken gati
Kikising
agesang
Tumrahing
titah sadyèki
Temah
nguja hardèng karsa
234.
Gumarangsang kasukan dipun turuti
Mumpung
maksih pana
Plethèking
sang bagaspati
Tan
nyaruwé yamaloka
235.
Tan kayaa yatma madyèng jagad mangkin
Nyarwètèh
lampahnya
Mahara
anyakrawati
Puguh
kasupèn Hyang Suksma
236.
Yèn mangkana lirwa mring swarga sayekti
Mbebujung
kadonyan
Lupa
paraning dumadi
Kasasar
tan manggih tarsa
237.
Nanging janmi kang sengsem yogasamawi
Dharannya
tumata
Mraharana
manah suci
Sinung
pangerti utama
238.
Kanthi wijang wijiling tedah suyati
Yadya
repah raga
Wijaya
mangrèh hastuti
Rasmana
karya raharja
239.
Karuh maring sangkan paraning dumadi
Tinitah
Hyang Suksma
Sumbering
sadya darmadi
Loka
paleremaning suksma
240.
Lamun murcat tan tambuh paranirèki
Rusak
raganira
Yitma
méntar gya maniwi
Wangsul
sangkaning yudana
241.
Nora miris ywan Sang Widhitusdha nimbali
Cukup
sangunira
Sinartanan
darma bekti
Mituhu
sanggya karsanta
242.
Trusing ati widhwanta lila tinampi
Larakung
linepat
Wit
luding laris pinasthi
Wilapwa
tinilar tebya
243.
Sihing Widhi dadya wayira pangaji
Kenceng
cinepengan
Pinangka
wot ingkang dyapi
Tumuju
lokabuwana
244.
Dipun ening ngener lukikaning Gusti
Nyawiji
sedyanta
Tan
malang tumolèh margi
Nyapih
sagunging angkara
245.
Wus nyawiji manjing jro jatining waji
Uwal
king walitya
Ngalindhih
krenteg nalisir
Dumoh
saking sanggya dama
246.
Kanthi éling manunggil klayan Hyang Rawi
Suméndhé
sadrema
Sumèlèh
pasrah karsa-Ji
Cinadhang
papan diwala
247.
Janma bekti winengku wuyuting rati
Sinung
panggraita
Landhep
nilingken pamisik
Temah
wruh mring pepancènnya
248.
Pan patitis kamuksanira udani
Dyan
nora jumawa
Rumaos
darbé pangerti
Nging
miling rèhing Jawata
249.
Nora samar mring pepesthèn kang dumadi
Pepancèning
suksma
Ingkang
tinamtu ing nguni
Weruh
titi mangsanira
250.
Yèn wus dugi kikising gesang puniki
Wangsul
mring sangkannya
Sang
Widhitusdha nimbali
Ywa
tidha-tidha nglenggana
251.
Pan Hyang Widi badhé apeparing gati
Minangka
pratandha
Kekeran
pesthining janmi
Pinurih
samya samekta
252.
Nora kénging puguh mirong karsèng Gusti
Nyahak
mring karsanta
Nguman-uman
kang pinaring
Tan
narimah wilasa-Nya
253.
Luhung sami tiniling ingkang winisik
Temahan
trawaca
Kala-mangsa
kang pinasthi
Apan
samya kawruhana
254.
Yèn wus dugi titikan praptaning wanci
Swawi
cumadhanga
Ywa
manesel gesangrèki
Sampun
cekap lampahira
255.
Purnèng anggit wilapakalangyan werdi
Tujuning
panjangka
Tan
sanès amigunani
Janma
kang munggwing rastala
Koleksi
Artikel Imajiner Nuswantoro
