Bahadur Shah kehilangan kerajaannya
(Capture of the King of Delhi by Captain Hodson," a steel engraving by the London Printing and Publishing Co., Ltd., from the 1860's)
যে রাতে বাহাদুর শাহ তাঁর সাম্রাজ্য হারালেন, লালকেল্লায় এক দুর্যোগ নেমে এল। মনে হচ্ছিল যেন কেল্লার প্রতিটি দেয়াল কাঁদছে। জাভেদ হুসেন এর লেখা বাহাদুর শাহ জাফরের মেয়ের স্মৃতিকথা থেকে জানতে পারি আরো অনেক কিছু। মোগল বাদশাহ বাহাদুর শাহ জাফর পরাজয় নিশ্চিত বুঝতে পারে লালকেল্লা ছেড়ে নিরাপদ আশ্রয় খুঁজছিলেন। কিন্তু কোথায় যাবেন! চারদিকে বন্ধু বলতে যারা ছিল তারা হয় নিহত, নয় তো
আত্মগোপনে। নিরুপায় বাদশাহ গেলেন তাঁর পরাক্রান্ত পূর্বপুরুষের কাছে। অর্থাৎ বাদশাহ হুমায়ুনের সমাধিতে। এই লালকেল্লা ছেড়ে বাদশাহ বাহাদুর শাহ জাফরের বের হয়ে যাওয়া ছিল ভারতে মোগলকালের অবসান। এর পরদিনই তিনি ইংরেজদের কাছে আত্ম সমর্পণ করতে বাধ্য হলেন। কাগজে-কলমে সমাপ্তি ঘটলো মোগল শাসনের। ব্রিটিশরা এই আত্মসমর্পণ প্রক্রিয়া কে অমর করে রাখার জন্য প্রচুর চিত্র অঙ্কন করেন l কি অতিরঞ্জন l প্রোপাগান্ডা করে শাক দিয়ে মাছ ঢাকা l রক্ত গরম করে ফেলে আজও l
Yē rātē bāhādura śāha tām̐ra sāmrājya hārālēna, lālakēllāẏa ēka duryōga nēmē ēla. Manē hacchila yēna kēllāra pratiṭi dēẏāla kām̐dachē. Jābhēda husēna ēra lēkhā bāhādura śāha jāpharēra mēẏēra smr̥tikathā thēkē jānatē pāri ārō anēka kichu. Mōgala bādaśāha bāhādura śāha jāphara parājaẏa niścita bujhatē pārē lālakēllā chēṛē nirāpada āśraẏa khum̐jachilēna. Kintu kōthāẏa yābēna! Cāradikē bandhu balatē yārā chila tārā haẏa nihata, naẏa tō
Ātmagōpanē. Nirupāẏa bādaśāha gēlēna tām̐ra parākrānta pūrbapuruṣēra kāchē. Arthāṯ bādaśāha humāẏunēra samādhitē. Ē'i lālakēllā chēṛē bādaśāha bāhādura śāha jāpharēra bēra haẏē yā'ōẏā chila bhāratē mōgalakālēra abasāna. Ēra paradina'i tini inrējadēra kāchē ātma samarpaṇa karatē bādhya halēna. Kāgajē-kalamē samāpti ghaṭalō mōgala śāsanēra. Briṭiśarā ē'i ātmasamarpaṇa prakriẏā kē amara karē rākhāra jan'ya pracura citra aṅkana karēna l ki atirañjana l prōpāgānḍā karē śāka diẏē mācha ḍhākā l rakta garama karē phēlē āja'ō l
"Capture of the King of Delhi by Captain Hodson," a steel engraving by the London Printing and Publishing Co., Ltd., from the 1860's;
Terjemahannya dalam bahasa Indonesia :
Bahadur Shah kehilangan kerajaannya.
(Capture of the King of Delhi by Captain Hodson," a steel engraving by the London Printing and Publishing Co., Ltd., from the 1860's)
Pada malam Bahadur Shah kehilangan kerajaannya, sebuah bencana melanda Benteng Merah. Sepertinya setiap dinding benteng menangis. Dari memoar putri Bahadur Shah Zafar yang ditulis oleh Javed Hussain, kita bisa belajar lebih banyak. Kaisar Mughal Bahadur Shah Zafar, menyadari kekalahan tersebut, meninggalkan Benteng Merah dan mencari tempat berlindung yang aman. Tapi ke mana harus pergi! Mereka yang berteman di sekitar dibunuh atau tidak
diam diam Raja Nirupaya pergi menemui leluhurnya yang perkasa. Yakni di makam Raja Humayun. Kepergian Raja Bahadur Shah Zafar dari Benteng Merah ini menandai berakhirnya kekuasaan Mughal di India. Keesokan harinya dia dipaksa menyerah kepada Inggris. Aturan Mughal berakhir di atas kertas. Inggris melukis banyak gambar untuk mengabadikan proses penyerahan diri ini.
"Capture of the King of Delhi by Captain Hodson," a steel engraving by the London Printing and Publishing Co., Ltd., from the 1860's;