SERAT KIDUNGAN
Kidungan
punika serat kina pralambangipun ngelmu Islam ingkang sajati,
tuwin
minangka wawarah pamujining kawula dateng Gusti, iketanipun
Kanjeng
Susuhunan Kalijaga Waliyullah; kasambet iketanipun Kyai Rangga
Sutrasna
pujangga.
Babon
asli saking kagungan salem Gusti Kanjeng Ratu Pambayun
putri
ing karaton dalem SURAKARTA ADININGRAT.
Tembang
Dhandhanggula
...
01 ...
Ono
kidung rumekso ing wengi, teguh ayu luputa ing lara, luputa bilai kabeh,
jim
setan datan purun, paneluhan tan ana wani, miwah panggawe ala,
gunaning
wong luput, geni atemahan tirta, maling adoh tan ana mgarah mring
mami,
guno duduk pan sirno.
...
02 ...
Sakehing
lara pan samya bali, sakeh ngama pan sami miruda, welas asih
pandulune,
sakehing braja luput, kadi kapuk tibaning wesi, sakehing wisa tawa,
sato
galak tutut, kayu aeng lemah sangar, songing landk guwane wong lemah
miring,
myang pakiponing merak.
...
03 ...
Pangupakaning
warak sakalir, nadjan arca myang sagara asat, temahan rahayu
kabeh,
apan sarira ayu, ingideran kang widadari, rineksa malaekat, sakatahing Rasul,
pan dadi sarira tunggal, ati Adam utekku Bagenda Esis, pangucapku ya
Musa.
...
04 ...
Napasku
Nabi Ngisa linuwih, Nabi Yakub pamiyarsa ningwang, Yusup ing rupaku
mangke,
Nabi Dawud swaraku, Njeng Suleman kasekten mami, Nabi Ibrahim
nyaw,
Edris, ing rabutku, Bagenda Ali kulit ingwang, getih daging Abu Bakar
Ngumar
singgih, balung Bagenda Ngusman.
...
05 ...
Sungsum
ingsun Patimah linuwih, Siti aminah bajuning angga, ayub ing ususku
mangke,
Nabi Nuh ing jejantung, Nabi Yunus ing otot mami, netraku ya
Muhammad,
pamuluku Rasul, pinayungan Adam sarak, sampun pepak
sakatahing
para Nabi, dadya sarira tunggal.
...
06 ...
Wiji
sawiji mulane dadi, apan pencar saisining jagad, kasamatan dening Date,
kang
maca kang angrungu, kang anurat kang animpeni, dadi ayuning badan,
kinarya
sesembur, yen winacakna ing toya, kinarya dus rara tuwa gelis laki,
wong
edan nuli waras.
...
07 ...
Lamun
ana wong kadenda kaki, wong kabonda wong kabotan utang, yogya
wacanen
den age, nalika tengah dalu, ping sawelas wacanen singgih, kang
luwar
ingkang kabanda, kang kadenda wurung, aglis nuli sinauran, mring Hyang
Suksma
ingkang utang iku singgih, kang agring nuli waras.
...
08 ...
Lamun
arsa tulus nandur pari, puwasaha sawengi sadina, iderana galengane,
wacanen
kidung iku, sakeh ngama sami abali, yen sira lunga perang, wateken
ing
sekul, antuka tigang pulukan, mungsuhira rep-sirep tan ana wani, rahayu ing
payudan.
...
09 ...
Sing
sapa reke bisa nglakoni, amutiha lawan anawaha, patang puluh dina bae,
lan
tangi wektu subuh, lan den sabar sukuring ati, insya allah katekan,
sakarsanireku,
tumrap sanak rajatira, saking sawabing ngelmu pangiket mami,
duk
aneng Kali-Jaga.
...
10 ...
Ana
kidung reke angartati, sapa weruh reke aran ingwang, duk ingsun ana ing
ngare,
miwah duk aneng gunung, Ki Samurta lan Ki Samurti, ngalih aran ping
tiga,
Arta-daya tengsun, aran ingsun duk jajaka, Ki Artati mangke aran ingsun
ngalih,
sapa wruh aran ingwang.
...
11 ...
Sapa
weruh kembang tepus kaki, sasat weruh reke Arta-daya, tunggal pancer
sauripe,
sapa wruh ing panuju, sasat sugih pagere wesi, rineksa wong sajagad,
kang
angidung iku, lamun dipun apalena, kidung iku den tutug pada sawengi,
adoh
panggawe ala.
...
12 ...
Lawan
rineksa dening Hyang Widi, sakarsane tinekan dening Hyang, rineksa ing
jaman
kabeh, kang maca kang angrungu, kang anurat myang kang nimpeni, yen
ora
bisa maca, simpenana iku, temah ayu kang sarira, yen linakon dinulur
sasedyaneki,
lan rineksa dening Hyang.
...
13 ...
Kang
sinedya tinaken Hyang Widi, kang kinarsan dumadakan kena, tur siniyan
Pangerane,
nadyan tan weruh iku, lamun nedya muja semedi, sasaji ing sagara,
dadya
ngumbareku, dumadi sarira tunggal, tunggal jati swara awor ing Artati,
aran
Sekar Jempina.
...
14 ...
Somahira
ingaran Penjari, milu urip lawan milu pejah, tan pisah lawan saparane,
pari
purna satuhu, anir mala waluya jati, kena ing kene kana, ing wasananipun,
ajejuluk
Adi Suksma, cahya ening jumeneng aneng artati, anom tan kena tuwa.
...
15 ...
Panunggale
kawula lan Gusti, Nila-ening arane duk gesang, duk mati Nila arane,
lan
Suksma-ngumbareku, ing asmara Mong-raga yekti, durung darbe peparab,
duk
rarene iku, awayah bisa dedolan, aran Sang Hyang Jari iya Sang Artati, yeku
Sang
Arta-daya.
...
16 ...
Dadya
wisa mangkya amartani, lamun marta atemahan wisa, marma Arta-daya
rane,
duk lagya aneng gunung, ngalih aran Asmara-jati, wayah tumekeng tuwa,
emut
ibunipun, ni Panjari lunga ngetan, ki Artati nurut gigiring Merapi, anuju
mring
Sundara.
...
17 ...
Ana
pandita akarya wangsit, minda kombang angajap ing tawang, susuh angin
ngendi
nggone, lawan galihing kangkung, wekasan langit jaladri, isiningwuluh
wungwang,
lan gigiring punglu, tapaking kuntul anglayang, manuk miber uluke
ngungkuli
langit, kusuma njahing tawang.
...
18 ...
Ngambil
banyu apikulan warih, amet geni sarwi adadamar, kodok ngemuli
elenge,
miwah kang banyu dikum, myang dahana murub kabesmi, bumi pinetak ingkang,
pawana ingkang, pawana katiyub, tanggal pisan kapurnaman, yen
anenun
senteg pisan anigasi, kuda ngrap ing pandengan.
...
19 ...
Ana
kayu apurwa sawiji, wit buwana epang keblat papat, agodong mega
rumembe,
apradapa kukuwung, kembang lintang salaga langit, semi andaru kilat,
woh
surya lan tengsu, asirat bun lawan udan, apupucak akasa bungkah pratiwi,
ayode
bayu bajra.
...
20 ...
Wiwitane
duk anemu candi, gegedongan miwah wewerangkan, sihing Hyang
kabesmi
kabeh, tan ana janma kang wruh, yen wruha purwane dadi, candi
sagara
wetan, ingobar karuhun, kajangane Sang Hyang Tunggal, sapa reke
kang
jumeneng mung Artati, katon tengahing tawang.
...
21 ...
Gunung
Agung sagara Serandil, langit ingkang amengku buwana, kawruh ana
ing
artine, gunung sagara umung, guntur sirna amengku bumi, ruk kang langit
buwana,
dadya weruh iku, mudya madyaning ngawiyat, mangasrama ing gunung
agung
sabumi, candi-candi sagara.
...
22 ...
Gunung
luhure kagiri-giri, sagara agung datanpa sama, pan sampun kawruhan
reke,
Arta-daya puniku, datan kena cinakreng budi, anging kang sampun prapta,
angadeg
tengahing jagad, wetan kulon lor kidul ngandap nyang nginggil, kapurba
kawisesa.
...
23 ...
Bumi
sagara gunung myang kali, sagung ingkang sesining bawana, kasor ing
Arta-dayane,
sagara sat kang gunung, guntur sirna guwa samya nir, singa wruh
Arta-daya,
dadya teguh timbul, lan dadi paliyasing prang, yen lulungan kang
kapapag
wedi asih, sato galak suminggah.
...
24 ...
Jim
peri prayangan pada wedi, mendak asih sakehing durbriksa, rumeksa siyang
dalane,
singa anempuh lumpuh, tan tumama ing awak mami, kang nedya tan
raharja,
kabeh pan linebur, sakehe kang nedya ala, larut sirna kang nedya becik
basuki,
kang sinedya waluya.
...
25 ...
Siyang
dalu rineksa ing Widi, dinulur saking karseng Hyang Suksma, kaidep ing
janma
kabeh, aran wikuning wiku, wikan liring mudya semedi, dadi sasedyanira,
mangunah
linuhung, peparab Hyang Tega-lana, kang asimpen yen tuwajuh
jroning
ati, kalising panca baya.
...
26 ...
Yen
kinarya atunggu wong sakit, ejim setan datan wani ngambah, rineksa
Malaekate,
Nabi Wali angepung, sakeh lara pada sumingkir, ingkang sedya
pitenah,
marang awak ingsun, rinusak dening Pangeran, eblis lanat sato mara
mara
mati, tumpes tapis sadaya.
...
27 ...
Ana
kidung angidung ing wengi, bebaratan duk amrem winaca, Sang Hyang
Guru
pangadeke, lumaku Sang Hyang Ayu, alembehan Asmara-ening, ngadeg
pangawak
teja, kang angidung iku, yen kinarya angawula, myang lulungan gusti
geting
dadi asih, sato setan sumimpang.
...
28 ...
Sakatahe
upas tawa sami, lara roga waluya kang menggawe, duduk samya
kawangsul,
akawuryan sanguning pikir, ngadam makdum sadaya, datan paja
ngrungu,
pangucap lawan pangrasa, myang tumingal kang sedya tumekeng
napi,
pangreksaning Malaekat.
...
29 ...
Jabrail
ingkang animbangi, milanira katetepan iman, pan dadya kandel ngatine,
Ngijraile
puniku, kang rumeksa ing ati suci, Israpil dadi damar, madangi jro kalbu,
Mikail
kang asung sandang, lawan pangan tinekan ingkang kinapti, sabar lawan
narima.
...
30 ...
Ya
hudaknjeng pamujining wengi, bale aras sesakane mulya, Kirun saka tengen
nggone,
Wanakirun kang tunggu, saka kiwa gadane wesi, nulak panggawe ala,
satru
lawan mungsuh, pangeret tengajul rijal, ander-ander kulhu balik kang
linuwih,
ambalik lara roga.
...
31 ...
Dudur
molo tengayatul kursi, lungguh neng atine surat amangam, pangeburan
lara
kabeh, usuk-usuk ing luhur, ingkang aran wesi ngalarik, nenggih Nabi
Muhammad,
kang wekasan iku, atunggu ratri lan siyang, kibedepan ing tumuwuh
pada
asih, tunduk mendak maring wang.
...
32 ...
Satru
mungsuh mundur pada wedi, pemidangan ing betal mukadas, tulak balik
pangreksane,
pan Nabi patang puluh, paring wahyu mring awak mami, apan
Nabi
wekasan, sabda Nabi Dawud, apetak Bagenda Ambyah, kinaweden belis
lanat
lawan ejim, tan ana wani perak.
...
33 ...
Pepayune
godong dukut langit, tali barat kumendung ing tawang, tinunda tan
katon
mangke, arajeg gunung sewu, jala sutra ing luhur mami, kabeh rumeksa, angadangi
mungsuh, anulak panggawe ala, lara rago sumingkir kalangkung
tebih,
luput kang wisa guna.
...
34 ...
Gunung
sewu dadya pager mami, katon murub kang samya tumingal, sakeh lara
sirna
kabeh, luput ing tuju teluh, taraknyana tenung jalenggi, bubar amdyur
suminggah,
Sri Sedana lulut, punika sih rahmatulah, rahmat jati jumeneng wali
jasmani,
iya Sang Jati-mulya.
...
35 ...
Ingaranan
Rara Subaningsih, kang tumingal samya sih sadaya, kedep sapari
polahe,
keh lara sirna larut, tan tumama ing awak mami, kang sangar dadi tawa,
kang
geting sih lulut, saking dawuh Sipat Rahman, iya rahmat rahayu
pangreksaneki,
sarana nganggo metak.
...
36 ...
Yen
lumampah kang mulat awingwrin, singabarong kang pada rumeksa, gajah
meta
neng wurine, macan gembong ing ngayun, naga raja ing kanan kering,
singa
mulat jrih tresna, marang awak ingsun, jim setan lawan manungsa, pada
kedep
teluh lawan antu bumi, ajrih lumayu ngintar.
...
37 ...
Yen
sinempen tawa barang kalir, upas bruwang racun banjur sirna, temah kalis
sabarang
reh, jemparing towok putung, pan angleyang tumibeng siti, miwah
saliring
braja, tan tumama mring sun, cedak cupet dawa tuna, miwah sambang
setan
tenung pada bali, kedep wedi maring wang.
...
38 ...
Ana
paksi mangku bumi langit, manuk iku endah warnanira, Sagara eroh
wastane,
uripe manuk iku, amimbuhi ing jagad iki, warnanipun sakawan, sikile
wewolu,
kulite iku sarengat, getihipun tarekat ingkang sajati, ototipun kakekat.
...
39 ...
Dagingipun
makripat sajati, cucukipun sajatining sadad, eledan tokid wastane,
ana
dene kang manuk, pupusuhe supiyah nenggih, amperune amarah,
mutmainah
jantung, luamah waduke ika, manuk iku anyawa papat winilis,
nenggih
manuk punika.
...
40 ...
Uninipun
Jabrail singgih, socanipun punika kumala, anetra wulan srengenge,
napas
nurani iku, grananipun Tursina nenggih, angaub soring aras, karna
kalihipun,
ing gunung Arpat punika, uluwiyah ing lohkalam wastaneki, ing gunung
Manik-maya.
...
41 ...
Ana
kidung akadang premati, among tuwuh ing kawasanira, nganakaken
saciptane,
kakang kawah puniku, kang rumeksa ing awak mami, anekakaken
sedya,
ing kawasanipun, adi ari-ari ika, kang mayungi ing laku kawasaneki,
anekakken
pangarah.
...
42 ...
Punang
getih ing raina wengi, ngrerewangi Allah kang kuwasa, andadekaken
karsane,
puser kawasanipun, nguyu-uyu sabawa mami, nuruti ing paneda,
kawasanireku,
jangkep kadang ingsun papat, kalimane pancer wus dadi sawiji,
tunggal
sawujud ingwang.
...
43 ...
Yeku
kadangingsun kang umijil, saking marga ina sareng samya, sadina awor
enggone,
sakawan kadang ingsun, ingkang nora umijil saking, marga ina punika,
kumpule
lan ingsun, dadya makdum sarpin sira, wewayangan ing Dat samya
dadya
kanti, saparah datan pisah.
...
44 ...
Yen
angidung poma den memetri, memuleya sega golong lima, takir potang
wewadahe,
ulam-ulamanipun, ulam tasik rawa lan kaki, ping pat iwak bangawan,
mawa
gantal iku, rong supit winungkus samya, apan dadya sawungkus arta
saduwit,
sawungkuse punika.
...
45 ...
Tumpangena
neng pontangnya sami, dadya limang wungkus pontang lima,
sinung
sekar cepakane, loro sapontangipun, kembang boreh dupa ywa lali,
memetri
ujubira, donganira Mahmut, poma dipun lakonana, saben dina nuju
kalahiraneki,
agung sawabe ika.
...
46 ...
Balik
lamun ora den lakoni, kadangira pan pada ngrencana, temah udrasa
ciptane,
sasedyanira wurung, lawan luput pangarahneki, sakarepira wigar, gagar
datan
antuk, saking kurang temenira, madep laku iku den awas den eling, tamat
ingkang
kidungan.
Tembang
Sinom
...
01 ...
Apuranen
sun angetang, lelembut ing tanah Jawi, kang rumeksa ing nagara,
para
ratuning dhedhemit, agung sawahe ugi, yen apal sadayanipun, kena ginawe
tulak,
kinarya tunggu wong sakit, kayu aeng lemah sangar dadi tawa.
...
02 ...
Kang
rumiyin ing mbang wetan, Durganeluh Maospahit, lawan Raja Baureksa,
iku
ratuning dhedhemit, Blambangan winarni, awasta Sang Balabatu, kang
rumeksa
Blambangan, Buta Locaya Kediri, Prabu Yeksa kang rumeksa Giripura.
...
03 ...
Sidakare
ing Pacitan, Keduwang si Klentingmungil, Hendrjeksa, ing Magetan,
Jenggal
si Tunjungpuri, Prangmuka Surabanggi, ing Punggung si Abur-abur,
Sapujagad
ing Jipang, Madiyun sang Kalasekti, pan si Koreg lelembut ing
Panaraga.
...
04 ...
Singabarong
Jagaraga, Majenang Trenggiling wesi, Macan guguh ing Grobogan,
Kaljohar
Singasari, Srengat si Barukuping, Balitar si Kalakatung, Buta Kroda ing
Rawa,
Kalangbret si Sekargambir, Carub awor kang rumeksa ing Lamongan.
...
05 ...
Gurnita
ing Puspalaya, Si Lengkur ing Tilamputih, si Lancuk aneng Balora,
Gambiran
sang sang Kaladurgi, Kedunggede Ni Jenggi, ing Batang si Klewr iku,
Nglasem
Kalaprahara, Sidayu si Dandangmurti, Widalangkah ing Candi
kayanganira.
...
06 ...
Semarang
baratkatiga, Pekalongan Gunturgeni, Pemalang Ki Sembungyuda,
Suwarda
ing Sokawati, ing Tandes Nyai Ragil, Jayalelana ing Suruh, Buta
Tringgiling
Tanggal, ing Kendal si Gunting geni, Kaliwungu Gutuk-api kang
rumeksa.
...
07 ...
Magelang
Ki Samaita, Dadung Awuk Brebes nenggih, ing Pajang Buta Salewah,
Manda-manda
ing Matawis, Paleret Rajeg-wesi, Kutagede Nyai Panggung,
Pragota
Kartasura, Carebon Setan Kaberi, Jurutaman ingkang aneng
Tegallajang.
...
08 ...
Genawati
ing Siluman, Kemandang Waringin-putih, si Kareteg Pajajran,
Sapuregol
ing Batawi, waru Suli Waringin, ingkang aneng Gunung Agung,
Kalekah
Ngawang-awang, Parlapa ardi Merapi, Ni Taluki ingkang aneng ing
Tunjungbang.
...
09 ...
Setan
Karetek ing Sendang, Pamasuhan Sapu Angin, Kres apada ing
Rangkutan,
Wandansari ing Tarisig, kang aneng Wanapeti, Malangkarsa
namanipun,
Sawahan Ki Sandungan, Pelabuhan Dudukwarih, Buta Tukang
ingkang
aneng Pelajangan.
...
10 ...
Rara
Amis aneng Tawang, ing Tidar si Kalasekti, Maduretna ing Sundara, Jelela
ing
ardi Sumbing, Ngungrungan Sidamurti, Terapa ardi Merbabu, Lirbangsan ardi
Kombang,
Prabu Jaka ardi Kelir, Aji Dipa ardi Kendeng kang den reksa.
...
11 ...
Ing
pasisir Buta Kala, Telacap Ki Kala Sekti, Kala Nadah ing Tojamas, Segaluh
aran
si Rendil, Banjaran Ki Wesasi, si Korok aneng Lowange, gunung Duk
Geniyara,
Bok Bereng Parangtaritis, Drembamoa ingkang aneng Purbalingga.
...
12 ....
Si
Kreta karangbolongan, Kedung Winong Andongsari, ing Jenu si Karungkala,
ing
Pengging Banjaransari, Pagelan kang winarni, aran Kyai Candralatu, ardi
Kendali
Sada, Ketek putih kang nenggani, Buta Glemboh ing Ngayah
kajanganira.
...
13 ...
Rara
Denok aneng Demak, si Batitit aneng Tubin, Juwal-pajal ing Talsinga, ing
Tremas
Kuyang nenggani, Trenggalek Ni Daruni, si Kuncung Cemarasewu,
Kala-dadung
Bentongan, si Asmara aneng Taji, Bagus-anom ing Kudus
kayanganira.
...
14 ...
Magiri
si Manglar Munga, ing Gading si Puspakati, Cucuk Dandang ing Kartika,
Kulawarga
Tasikwedi, kali Opak winarni, Sangga Buwana ranipun, Pak Kecek
Pejarakan,
Cing-cing Goling Kalibening, ing Dahrama Karawelang kang
rumeksa.
...
15 ...
Kang
aneng Warulandeyan, Ki Daruna Ni Daruni, Bagus Karang aneng Roban,
Pasujayan
Udan riris, Widanangga Dalepih, si Gadung Kedung Garunggung,
kang
aneng Kabareyan, Citranaya kang neggani, Ganepura ingkang aneng
Majaraga.
...
16 ...
Logenjang
aneng Juwana, ing Rembang si Bajulbali, si Londir ing Wirasaba,
Madura
Buta Garigis, kang aneng ing Matesih, Jaranpanolih ranipun, si Gober
Pecangakan,
Danapi ing Jatisari, Abar-abir ingkang aneng Jatimalang.
...
17 ...
Arya
Tiron ing Lodaya, Sarpabangsa aneng Pening, Parangtandang ing
Kesanga,
ing Kuwu si Ondar-andir, Setan Telaga pasir, ingkang aran si Jalilung,
Kala
Ngadang ing Tuntang, Bancuri Kala Bancuring, kang angreksa sukuning
ardi
Baita.
...
18 ...
Rara
Dungik Randu Lawang, ing Sendang Retna Pangasih, Buta Kepala
Prambanan,
Bok Sampur neng ardi Wilis, Raden Galanggang Jati, aneng ardi
Gajah
Mungkur, si Gendruk ing Talpegat, ing Ngembel Rahaden Panji, Pager
Waja
Rahaden Kusumayuda.
...
19 ...
Si
Pentul aneng Kacangan, Pecabakan Dodol Kawit, kalangkung kasektenira,
titihane
jaran panolih, kalacakra payung neki, larwaja kekemulipun, pan samya
rinajegan,
respati rajege wesi, cametine pat-upate ula lanang.
...
20 ...
Sinabetaken
mangetan, ana lara teka bali, tinulak bali mangetan, mangidul
panyabet
neki, ana lara teka bali, tinulak bali mangidul, ngulon panyabetira, ana
lara
teka bali, pan tinulak bali mangandap kang lara.
...
21 ...
mangalor
panyabetira, ana lara teka bali, tinulak ngalor parannya, manginggil
panyabet
neki, ana lara teka bali, tinulak bali manduwur, mangisor panyabetnya,
ana
lara teka bali, pan tinulak bali mangandap kang lara.
...
22 ...
Demit
kang aneng Jepara, kalwan kang aneng Pati, kalangkung kasektenira,
keringan
samaning demit, ing Ngrema Tambaksuli, Yudapeksa ing Delanggu, si
Kluntung
ing Jepara, Gambir Anom aneng Pti, si Kecebung Kadilangu kang den
reksa.
...
23 ...
Rara
Duleg ing Mancingan, Guwa Langse Raja Putri, kang rumeksa Parang
Wedang,
Raden Arya Jayengwesti, kabeh urut pasisir, kula warga Nyai Kidul,
sampun
pepak sadaya, para pramukaning demit, nungsa Jawa paugeran kang
rumeksa.
...
24 ...
Gantya
ingkang winursita, danyang kang ngreksa nagari, jroning praja Surakarta,
ingkang
pinurwa ing kawi, andana pangreksaning, kang ngripta wilapa kidung,
Kyai
Rangga timbalan Sang Aji, kang jumeneng Paku Buwana ping gangsal.
Tembang
Asmarandana
...
01 ...
Kasmaran
ingkang pinuji, luputa ing ila-ila, den dohna tulak sarike, ngetang
sagunge
lelembat, kang kerah Goplem ika, demit lit-alit sadarum, pan dede demit
pra
raja.
...
02 ...
Setan
brekasakan sami, si Goplem ditya kebayan, demit jro karaton kabeh,
sawabe
kinarya tengga, wong sakit budur samya, punika ingkang pakantuk,
kalawan
wong sakit panas.
...
03 ...
Gedong
upas kang nenggani, Kala Janggol singkirannya, kang ngreksa Ringin
kembare,
Kala Sogoksilit ika, si Biti ing Pandeyan, lawan si Gutul Pinanggul, si
Angklung
aneng Gapura.
...
04 ...
Si
Lengur Waringin kalih, Bajang Klewer ngreksa Gladag, Jim Putih ing Mesjid
gede,
Kyai Gotil ing Pajeksan, Plentung Mangku Bumenan, Jungkit Patihan
nggenipun,
Kyai Modin Bumi Natan.
...
05 ...
Tambur
Pagongan nggoneki, Bajang Angkrik Tepasanan, Bagus Bengkak
rumeksane,
ing paseban Prang Wadanan, Gutik ing Pamurakan, si Bodong Loji,
nggenipun,
Bagus Keret ing Plenggahan.
...
06 ...
Ing
Karetek Wewe Gerit, Gandor Loji cilik nggennya, Bangkrah aneng dedalane,
Pak
Tekik, aneng Pacinan, Angkrik ing Pasar besar, kang rumeksa aneng
Panggung,
Jebres wasta Ki Balentang.
...
07 ...
Gus
Lampor Jagalan nenggih, Ki Busik ing Wanareja, Ki Londet ing Krapyak,
nggone,
Balatidir ing Kentingan, Lengkrah Pucangsawitan, Ketek-ketek aneng
Jurug,
ing Beton si Kalanadah.
...
08 ..
Loji
kebon Uwil-uwil, Tengklik Cocor Keter rannya, Mele Pakecohan nggone,
Busikmelik
Kaluraman, si Jrangkong ing Penjalan, Kotes Sawahan nggenipun,
Buta
Piti aneng Sangkrah.
...
09 ...
Ing
Ganggang Bletutur nenggih, Patunggon si Basahlungkrah, Sanasewu
dedanyange,
Bok Suwenggi wastanira, Kopraljulig Sampangan, wus tamat
sasaneng
tembung, pamanguning padanyangan.
...
10 ...
Gantya
kang pinurweng kawi, kalamun darbe atmaja, jalu estri datan pae,
nggenira
amrih kamulyan, aywa na kang pepeka, lela-lelanen ing kidung, kinanti
kalis
ing sawan.
Tembang
Kinanti
...
01 ...
Yen
anangis lare iku, lela-lelanen lan dikir, supaya doh kang lalara, sarap
sawane
yen wani, saking rahmating Hyang Suksma, lan supangate Njeng Nabi.
...
02 ...
Winacaha
puji iku, setane lumayu nggendring, sarap sawane sumimpang, kala
kalane
sumingkir, cacing racak pada mendak, remi kruma pada mati.
...
03 ...
Pitik
tulak pitik tukung, tetulaking jabang bayi, ngedohaken cacing racak, sarap
sawane
sumingkir, si tukung mangungkung ngarsa, si tulak bali ing margi.
...
04 ...
Si
jabang bayi puniku, kekasihira Hyang Widi, rineksa ing Malaekat, den emong
ing
Widadari, pinayungan ing Hyang Suksma, kinebutan para Nabi.
...
05 ...
Sakatahe
wali kutub, ngulama lan para mukmin, samya angreksa ki jabang, mila
tebih
ing sasakit, sirna larane ki jabang, walagang slamet ki bayi.
...
06 ...
Ana
kinjeng tangis tangis mabur, mentok aneng sela ardi, myarsa tangise ki
jabang,
gyha prapta amarepeki, arsa nyuwuk kang lelara, ngalingi sarwi
njampeni.
...
07 ...
Punapa
t jampinipun, godong asrah ing Hyang Widi, berambang lembahing
manah,
temu teminahing ati, adas uyah siring nala, mung salawat puji dikir.
...
08 ...
Tegese
dikir puniku, manut marang Kanjeng Nabi, Mochammad Dinil Mustapa,
kalawan
maknane dikir, eling mring Pangeranira, kang Agung kang Maha Suci.
...
09 ...
Mangkana
ta donganipun, alahuma Adam Sarpin, kaheru huwal kamolah,
wajibuhu
ngalaihi, warabbuhu kayatullah, cep meneng aja anangis.
...10
...
Sapa
manglong-manglong iku, aneng wetan tengah kori, apa si maling aguna,
dikongkon
si malang sekti, amburu si asu ajag, tandesna marang jaladri.
...
11 ...
Yen
wus panggih prenahipun, kokopen getihe nuli, babalunge kemahana, yen
asu
ajag wus mati, baliya maling aguna, reksanen si jabang bayi.
...
12 ...
Sapa
manglong-manglong iku, aneng kidul tengah kori, apa si maling aguna,
dikongkon
si maling sekti, amburu si asu ajag, tandesna marang jaladri.
...
13 ...
Yen
wus panggih prenahipun, kokopen getihe nuli, babalunge kemahana, yen
asu
ajag wus mati, baliya maling aguna, reksanen si jabang bayi.
...
14 ...
Sapa
manglong-manglong iku, aneng kulon tengah kori, apa si maling aguna,
dikongkon
si maling sekti, amburu si asu ajag, tandesna marang jaladri.
...
15 ...
Yen
wus panggih prenahipun, kokopen getihe nuli, babalunge kemahana, yen
asu
ajag wus mati, baliya maling aguna, reksanen si jabang bayi.
...
16 ...
Sapa
manglong-manglong iku, aneng elor tengah kori, apa si maling aguna,
dikongkon
si maling sekti, amburu si asu ajag, tandesna marang jaladri.
...
17 ...
Yen
wus panggih prenahipun, kokopen getihe nuli, babalunge kemahana, yen
asu
ajag wus mati, baliya maling aguna, reksanen si jabang bayi.
...
18 ...
Sapa
ana lungguh iku, aneng kiwa-ningsun guling, apa si maling aguna,
kinongkon
si maling sekti, amburu si sarap sawan, larungen marang jaladri.
...
19 ...
Sapa
ana lungguh iku, aneng tengen-ningsun guling, apa si maling aguna,
kinongkon
si maling sekti, amburu si sarap sawan, larungen marang jaladri.
...
20 ...
Sapa
ana lungguh iku, aneng dagan-ningsun guling, apa si maling aguna,
kinongkon
si maling sekti, amburu si sarap sawan, larungen marang jaladri.
...
21 ...
Sapa
ana lungguh iku, Ulon-ulon-ningsun guling, apa si maling aguna, kinongkon
si
maling sekti, amburu si sarap sawan, larungen marang jaladri.
...
22 ...
Sapa
kuwe mengak-minguk, apa si Bajing akikik, kinongkon si Aji-plampang,
arsa
mrawaseng ajurit, amburu si Kutilapas, payo burunen den aglis.
...
23 ...
Tundungen
dimene mumbul, sumengka ing awiyati, yen wis adoh tan katingal,
sigra
baliya den aglis, moluwa maling aguna, angreksa si jabang bayi.
...
24 ...
Apa
swarane gumludug, kadya lindu gonjang-ganjing, layak si Bledug kasanga,
pada
atanding kuwanin, kalawan Sapi Gumarang, payo buraken den aglis.
...
25 ...
Yen
wus sumengka manduwur, sira baliya tumuli, ngumpula si Aji-plampang,
atunggu
si jabang bayi, ingsun matak aji dipa, ingsun tuduh anggoleki.
...
26 ...
Burunen
celeng Demalung, tundungen dimen manginggil, yen wus ora
katingalan,
sira baliya den aglis, reksanen ingkang santosa, anak ingsun jabang
bayi.
...
27 ...
Dadiya
tetulak tanggul, aja na kang sarap sawan, sumingkira ingkang tebih,
kariya
guna yuwana, utama bekti basuki.
...
28 ...
Widada
dawa kang umur, kacukupan sandang bukti, ntuk wahyu begja daulat,
drajat
nugrahaning Widi, cepak jatu kramanira. Oyod arondon lestari.
...
29 ...
Sawengi
aja na turu, adohna sakeh bilai, singkirna sakehing lara, tulak sarik
samya
kandih, baliya nuju wetonnya, si jabang amales becik.
...
30 ...
Gantya
mangke kang winuwus, nunggal anggite wong luwih, ngukarani
pepujiyan,
tutulaking jabang bayi, sinawang yuda-kenaka, mamrih rahayuning
urip.
Tembang
Pangkur
...
01 ...
Singgah-singgah
kala singgah, pan suminggah durga kala sumingkir, singa ama
sing
awulu, sing suku sing asirah, sing atenggak lawan kala sing abuntutut, pada
sira
suminggaha, muliya mring asal neki.
...
02 ...
Ana
kanung saka wetan, nunggang gajah telale elar singgih, kulahu barang
balikul,
setan lan brekasakan, amuliya mring tawang towang prajamu, eblise ywa
kari
karang, kulhu balik bolak balik.
...
03 ...
ANa
kunang kidul sangkanya, nunggang gajah telale elar singgih, kullahu barang
balikul,
setan lan berkasakan, amuliya mring tawang towang prajamu, eblise ywa
kari
karang, kulhu balik bolak balik.
...
04 ...
ANa
kunang kulon sangkanya, nunggang gajah telale elar singgih, kullahu
barang
balikul, setan lan berkasakan, amuliya mring tawang towang prajamu,
eblise
ywa kari karang, kulhu balik bolak balik.
...
05 ...
ANa
kunang lor sangkanya, nunggang gajah telale elar singgih, kullahu barang
balikul,
setan lan berkasakan, amuliya mring tawang towang prajamu, eblise ywa
kari
karang, kulhu balik bolak balik.
...
06 ...
ambalik
maring awaknya, mbalik marang jasatira pribadi, mbalik karsaning
Hyang
Agung, tamat pasinggah setan, tulak sarap punika gantya winuwus, arane
sarap
den ucap, sagung kama salah sami.
...
07 ...
Arane
sarap kang lanang, kulhu putih kang wadon kulhu kuning, ywa wuruk sudi
mring
sun, ywa marang kaki jabang, sarap mangke sarap wedang sarap awu,
pada
sira suminggaha, muliha mring asal neki.
...
08 ...
Samya
geger setan wetan, anrus jagad kulon playune demit, kang tengah Batara
Guru,
tinutup Nabi Sleman, iblis setan berkasakan ajur luluh, ki jabang bayi wus
mulya,
liwat siratal mustakim.
...
09 ...
Geger
stan kidul samya, anrus jagad elor playune demit, kang tengah Batara
Guru,
tinutup Nabi Sleman, iblis setan berkasakan ajur luluh ki jabang bayi wus
mulya,
liwat siratal mustakim.
...
10 ...
Ajiku
gajah pamudya, kebo dungkul brapa rep-sirep sami, sirepa lelara iku,
asuwung
jantung jagad, tuting mata-mata liring manik ingsun, panahku sapu
buwana,
dadekna kusuma adi.
...
11 ...
Tibakna
mring janma lupa, eling mengko eling embenireki, salamet saumuripun,
apan
ingsun wus wikan, sun angadeg satengahing sagara gung, palinggihku
lintang
johar, ingkang ingsun-sedya dai.
...
12 ...
Tan
pegat pamuji mantra, pun Jaswadi putra ing Kodrat-manik, lailaha-ilalahu,
Mochammad
Rasulullah, salalahu ngalaihi wa salamu, wa ngalaekum salam,
agantya
manising puji.
Tembang
Dhandhanggula
...
01 ...
Sipat
iman wa mantu bilahi, tegesipun pracaya ing Allah, ing Pangeran sajatine
yan
Pangeran kang Agung, kang akarya bumi lan langit, angganjar lawan niksa,
mring
manungsa sagung, langgeng tur murba misesa, Maha Suci angganjar
paring
rijeki, aniksa angapura.
...
02 ...
Kaping
kalih wa malaekati, tegesipun pracaya malaekat, anapun tegesem
ingutus
ing Hyang Agung, pakaryane anunulisi, marang kawulanira, kang dosa lit
agung,
kang karya purba wisesa, neka-neka gawena sawiji-wiji, sakehe
malaekat.
...
03 ...
Kaping
tigane wa kutubihi, tegesipun pracaya ing kitab, kang tinurunaken kabeh,
kitab
Adam sapuluh, Nabi Esis seket winilis, anenggih ponang kitab, Idris telung
puluh,
Ibrahim sapuluh kitab, Torat Musa Dawud Jabur Ngisa Injil, kitab Kuran
Mochammad.
...
04 ...
Yogya
sira kawruhana sami, muga-muga antuka supangat, iya iku andikane,
gusti
Njeng Nabi Rasul, sinung rahmat dening Hyang Widi, sing sapa ngapalena,
iya
janjinipun, den padakken asidekah, saben warsa sami lan wong munggah
kaji,
sapisan marang Mekah.
...
05 ...
Lan
den dohken sakehing bilai, sinung rahmat ing donnya akerat, sarta linebur
dosane,
lan malih sawabipun, lamun ana janma kang sakit, lan sira wacakena,
ngulon-ulonipun,
ngalamat ingkang alara, oleh tamba saking sabdaning Hyang
Widi,
lan berkahing Panutan.
...
06 ...
Kawruhana
kehing pra Nabi, Nabi Adam kang mangka wiwitan, Nabiyullah
wekasane,
katahe yen pinetung, kawan dasa langkung kalih, lah sigra estokena, sadaya den
emut, luwih agung kang supangat, lemah sangar kayu aeng lebur
sami,
tan ana kara-kara.
...
07 ...
Gantya
malih murwanio amuji, Caritane nenggih wringin sungsang, punika ageng
sawabe,
ananging ta kalamun, winaca sru pareng nujoni, ana wanudya wawrat,
iku
tan pakantuk, manawa dadya jalaran anggogrogken wetengane kang
nggarbini,
dadya wasaneng durma.
Tembang
Durma
...
01 ...
Wringin
sungsang wayahipun tumuruna, ngaubi awak mami, tur tinuting bala,
pinacak
suji kembar, pipitu jajar maripit, asri yen siyang, angker kalane wengi.
...
02 ...
Duk
samana akempal kumpuling rasa, netraku dadi dingin, netra ningsun emas,
puputihe
mutyara, ireng-ireng wesi manik, ceploking netra, waliker uda ratih.
...
03 ...
Idep
ingsun kekencang bang ruruwitan, alisku sarpa mandi, kiwa tengen pisan,
cupakku
surya kembar, kedepku pan kilat tatit, kang munggeng sirah, wesi
kekenten
adi.
...
04 ...
Rambut
kawat sinomku pamor anglayap, batuk sela cendani, kupingku salaka,
pilingan
ingsun gangsa, irungku wesi duaji, pasu kulewang, pipiku wesi kuning.
...
05 ...
Watu
item lungguhe ing janggut ingwang, untuku rajeg wesi, lidah wesi abang,
aran
wesi mangangkang, iduku tawa sakalir, lambeku iya, sela matangkep kalih.
...
06 ...
Guluku-ningsun
paron wesi galigiran, jaja wesi sadacin, pundak wesi akas,
walikat
wesi ambal, salangku wesi walulin, bauku denda, sikutku pukul wesi.
...
07 ...
Asta
criga epek-epek ingsun cakra, cakar wok jempol kalih, panuduh trisula,
panunggulku
musala, mamanisku supit wesi, jentikku iya, ingaran pasopati.
...
08 ...
Bebokongku
sela ageng kumalasa, akawet wesi gilig, ebol-ingsun karah, luput
denda
kang tinja, balubukan entut mami, uyuhku wedang, dakarku purasani.
...
09 ...
Jembut
kawat gantungaku wesi mentah, walakang wesi gapit, pupu kalataka,
sungsum
ingsun gagala, ototku gungane wesi, ing dalamkan, ingaran kaos wesi.
...
10 ...
Sampun
pepak sarira-ningsun sadaya, samya pangawak wesi, pan ratuning
braja,
manjing aneng sarira, tan ana braja ndatengi, dadya wiyana, ayu sarira
mami.
...
11 ...
Ana
kidung sun-angidung bale anyar, tanpa galar asepi, ninis samun samar,
patining
wuluh kembang, siwur burut tanpa kancing, kayu trisula, gagarannya
calimprit.
...
12 ...
Sumur
bandung sisirah talaga mancar, tibeng jaja ajail, dinding endas parah,
ulur-ulur
liweran, tatambang jaringing maling, dadal dadnya, gagulung ing
gagapit.
...
13 ...
Naga
raja pangawasan manik kembang, kembang gubel abaji, tajem neng
kandutan,
udune sarwi nungsang, kurangsangan angutipil, angajak-ajak.